aslında herşey cahit berkay'ın şahsımı en çok etkileyen dramatik bir müziğinin orijinaline ulaşmaya çalışmakla başladı. çünkü bu müziği küçüklüğümden beri izlediğim yirmiden fazla filmde defalarca duydum. bu müziğin bir filmde başlangıcı varsa finali yoktu. bazen de müziğin üzerinde konuşmalar oluyordu. hal böyleyken orijinalini bulmak önemliydi. ilk iş müziğin bestecisiyle temas etmekti. ama bu pek mümkün olmadı. daha sonra filmin yönetmenine kendisinde bu müziğin tamamının olup olmayacağı sorulabilirdi. ama o bir yönetmendi. böyle stüdyo işlemleriyle başkaları uğraşıyordu. bu seçenek de ortadan kalktı. bir sonraki aşama filmin yapımcısı erman film'in sahibi fuat erman ile yapılan bir telefon görüşmesi oldu. kendisi bu müziklerin ses mühendisi necip sarıcıoğlu'nda olduğunu eğer isterse onun verebileceğini söyledi. fuat erman'dan necip sarıcıoğlu'nun telefonu alınır ve zaman kaybetmeden sarıcıoğlu aranır. kimbilir belki benden önce kaç kişi daha benzer soruları sormuştur kendisine. görüşmemizde necip bey müziklerin kayıtlı olduğu makara bantları stüdyo arşivinde özel iklimlendirme koşullarında muhafaza ettiğini ancak sahibinin izni olmadan ve telif hakları sebebiyle başının derde gireceğinden, haklı sebeplerle korkarak tabi ki bu müzikleri vermedi. üzüldüm, canım sıkıldı. artık tek yapabildiğim müzikleri filmlerden kesip biçip birleştirmek oldu.
işte bu işlemleri yaparken bizim yeşilçam filmlerinde sadece türk bestecilerin değil ağırlıklı olarak yabancı bestecilerin film müziklerinin kullanıldığına şahit oldum. çünkü türk sinema sektörü o tarihlerde fabrikasyon üretim yapmakta ve ucuza mal etmekteydi filmleri. öyle her filmin kendine özgü müziği olamazdı. bu ekstra bir maliyetti. bunun yerine yurtdışından getirilen yabancı film müziği plakları sahnelerin durumuna uygun olarak kullanıldı. böylelikle hem müzikal anlamda seçenekler fazlalaşıyordu hem maliyet düşük tutuluyor hem de seçilen müzikler çoğu zaman berbat bir filmi kurtarıyordu. bu öyle bir şeydir ki bahsi geçen berbat filmlere eğer o müzikler ustalıkla monte edilmezse film beş para etmez bir hale geliyordu. yönetmenlerin kısa sürede çektikleri bazı filmlerine ses mühendislerinden özel müzikleri kullanmalarını ısrarla istedikleri bilinen bir gerçekti. böylelikle onlar filmlerini bir şekilde kurtarırken ses mühendisi de bu işten ekstra prim almaktaydı. win-win durumu yani.
yabancı film müziği plaklarının ses stüdyolarına transferi birkaç şekilde oluyordu. birincisi ilgili plakların türkiye basımlarını satın almak. ama bu skalayı daraltmak olur. çünkü ülkemizde o yıllarda basılan soundtrack plakları sınırlıydı. bir diğer durum ise ses mühendislerinin kendilerinin veya bir tanıdıklarının özellikle italya, fransa ve almanya gibi ülkelerdeki müzik marketlerde üzerinde soundtrack yazan hemen her plağı bavula doldurup ülkeye getirmeleriyle oldu. öyle ki bir ifadeye göre lale film stüdyosunda 10.000 civarı soundtrack ve enstrümental plak bulunmakta. ilginç bir durum olarak şunu söyleyebilirim; plak alışverişi yapılırken film müziği olmasına öncelik verilmiş. ve üzerinde soundtrack yazan ne varsa alınmış. hatta can isimli alman krautrock grubunun çıkardığı soundtrack isimli albüm bile alınmış. fakat bu bir film müziği albümü değildir. sadece grubun albümlerine verdiği bir isimdir. filmlerde sadece soundtrack albümleri kullanılmadı. film müziği olmayan enstrümental stüdyo albümleri de kullanıldı. örnek olarak; paul mauriat, fausto papetti, franck pourcel gibi isimlerin albümleri sayılabilir. bunlar besteciden ziyade yorumcu olarak yeşilçama hizmet verdiler.
madem ki türk bestecilerinin müziklerine bir plak ya da kaset üzerinden ulaşamıyorum ve dahi sahiplerinden edinemiyorum o halde yabancı albümlere ağırlık vermek gerekir diye düşünerek şahsi arşivimi genişlettim. tonlarca albüme baktım. bunu yaparken türlere, bestecilere, gitgide aşina oldum. döneme ait ne varsa öğrendim. hiç dinlemem dediğim müzikleri dinledim. kimi zaman meraktan kimi zaman da çok sevmekten bunu yaptım. müziğin içerisinde kullanılan enstrümanlar sebebiyle önce besteciyi daha sonra dönemi ve en son olarak albümleri bulabilmek mümkün oldu. yeşilçamda kullanılan yabancı albüm deşifreleri bu minval üzere ilerledi. tüm bunları yaparken müzikle ilgili bildiklerim öncekinin en az 20-30 katına çıktı. amatörce panflüt çalmaya kastım, yaylı tambur öğrenmek istedim. çok zor olduğunu görünce tırstım. şimdi ise yanflüt deneyeceğim. belki bir moog satın alır john carpenter benzeri gerilim temaları çıkartırım ortaya kimbilir.
aşağıda 170'ten fazla yabancı müziğin filmlerimizin hangi sahnelerinde nasıl kullanıldığını göreceksiniz. işleyiş şu şekilde olacak; önce filmin ilgili sahnesinin youtube videosu, daha sonra da filmde kullanılan müziğin orijinalinin olduğu linke tıklayarak müzikleri dinleyebilirsiniz. youtube linklerinde ilgili sahne için ekstra bir şey yapmanıza gerek yok. tıkladığınızda ilgili sahneyi göreceksiniz. hem film hem de müzik için geçerlidir bu durum. ayrıca deezer nadir bulunan müzikler konusunda hızır gibi yetişmiştir imdadıma. son dönem favorilerimdendir deezer.
konuyla ilgili bir diğer detay da plakların devir hızının filmin temposuna göre ayarlanmasıdır. aşağıda örneklerini verdiğim müziklerden bazılarının filmlerde daha hızlı çalındığına şahit olacaksınız. ve ayrıca türk ses mühendisleri müziklerin filmlerde nasıl kullanılması gerektiği konusunda bütün dünyaya ders verecek ustalıktadırlar. bu kadar iddialı söylememin sebebi elbette ki tek başına katlanması zor olan filmlere bu müzikler sayesinde katlanmamız olmasıdır. hangi sahneye hangi müziğin yerleştirileceğini sanıyorum o dönemin ses mühendislerinden daha iyi bilecek kimse yoktur. bu vesileyle tuncer aydınoğlu, necip sarıcıoğlu, erkan esenboğa, feridun kınay ve kunt tulgar'ı sevgiyle anıyorum. iyi ki varsınız.
buyrun. başlıyoruz*
aşk mabudesi - 12:52
paul mauriat - ısadora
fırtına - 10:50
john barry - theme from the deep
sivri akıllılar - 44:55 bu sahnedeki saksafon müziğini başka filmlerde de çokça duydunuz. fausto papetti'nin güzel bir müziği.
fausto papetti ısn't she lovely linkte 16:16dan itibaren başlıyor.
atla gel şaban 1:14:57de hipodrom sahnelerinde çalan müzik.
gordon giltrap - heartsong
elma şekeri-ali poyrazoğlu 59:01de başlayan müziği muhakkak hatırlayacaksınız. 70lerin başındaki filmlerde çok ama çokça kullanıldı.
paul mauriat - melancolie melody lady
bir genç kızın romanı - jenerik yeşilçam melodramlarını sevenlerin çok iyi bildiği bir müzik bu.
paul mauriat - sympathy (1970)
tokatçı - 42:47 sen değil kralın gelsin*
herbie hancock - death wish do a thing
battal gazi'nin oğlu - başlangıç sahnesi bu müzik yeşilçamın tarihi filmlerinde bolca kullanıldı. ayrıca orijinal ben hur filmini izlemenizi tavsiye ederim.
miklos rozsa - ben hur - filmdeki kısmı 01:29dan itibaren başlıyor
şark bülbülü - 3:30 3:30dan itibaren başlayan süper parça.
osibisa - t.n.t.
canlı hedef 1:04:26'daki müzik komşu yunanistandan geliyor.
mikis theodorakis - z - main title (o andonis)
hababam sınıfı tatilde - badi ekrem ateşin üstünde yürüyor
martin denny - chinese lullaby (1958)
gönülden yaralılar - jenerik
henry mancini - theme from the night visitor -1970
tokatçı kara erol adamlarıyla beraber köşke doğru yürüyor.
lalo schifrin - enter the dragon the human fly enter the dragon albümü ses mühendislerimizin çok sevdiği albümlerden. tamamını dinlemenizi tavsiye ederim. başka tanıdık müzikler de karşınıza çıkacak. özellikle bruce lee'nin kata çizerken çıkardığı seslere bayılacaksınız*
gelincik - 50:28 harika bir çocuk teması. buna bayılıyorum.
fiorenzo carpi le avventure di pinocchio 1972
inek şaban 1978 kadın şabanı soyuyor 35:50
herbie mann - ıncence
mahçup delikanlı 29:28
stelvio cipriani - le mataf 01:13ten itibaren
inek şaban 1978 - şaban altına kaçırıyor 38:24
herbie mann - odalisque - 02:17den itibaren
inek şaban 28:03te antrenman sahnesinde çalan latin müzik 1978 dünya kupası için bestelenen müziklerden biri.
conquistador argentina 1978
gol kralı 1980 antremanda çalan oynak müzik 31:56da başlıyor
the sandflowers - casino sahara 1975
inek şaban 1978 - dinamit lokum gibi 51:32
herbie mann - ımpressions of the middle east 1966 do wah diddy diddy 3:12den itibaren
yedi bela hüsnü - tango necla sahneye çıkıyor
stanley black - la cumparsita
öksüzler sezercik 12:08 70lerin başında gerilim anlarında kullanılan bu müzik asıl bu filmle çok meşhur oldu. o dönemin popüler şarkısı memories'in introsu.
earth & fire - memories
yıkılmayan adam 1:03:39dan itibaren çalan harika saykodelik müzik
mario molino - ınside - tempesta - 1975
tek kurşun - 1968 - jenerik en çok kullanılan gerilim mizklerinden. siyah beyaz filmlerin vazgeçilmezi.
andre previn dead ringer main title linkte 10:49da başlıyor.
kuşçu - 27:10 işte yeşilçamda en çok duyduğunuz müziklerden biri. ağır dram içerir
francis lai-la course du lievre a travers les champs
yüz numaralı adam kemal sunal boks yapıyor 43:22
jean-claude borelly dolannes melodie 1975
babacan 1975 jenerik
john keating - prelude to earthrise
canlı hedef - 54:51
john barry - you've got more things going for you than teeth baby
sezercik yavrum benim 1971 jenerik
john barry - florida fantasy 1969
tokatçı - selaminko shogun teşrif eder.
john barry - the man with the golden gun - chew me in grislyland
mahçup delikanlı 03:44te başlayan hepinizin iyi bildiği pembe panter teması
henry mancini - the pink panther theme
tarkan viking kanı - 1:15:20 ses mühendislerinin her daim ellerinin altında bulunan bir gerilim teması daha.
alfred newman airport emergency landing
acı hayat 1973 08:54te başlayan duygusal tema
georges garvarentz chez timakoff
battal gazinin oğlu 1:07:10da başlayan hareketli müzik
alfred & lionel newman - bravados (1958): main title
yalancı yarim - kemal sunal kapıda bekliyor 01:16:41
armando trovajoli homo eroticus 1971
savulun battal gazi geliyor - jenerik
martin böttcher - unter geiern
yüz lira ile evlenilmez 1:10:43
ennio morricone - my name is nobody - main theme 1973
kadirin profesörlüğe lanet ettiği filmden bir müzik 23:32
charles dumont traffic 1971
zagor kara bela jenerik 37. saniyeden itibaren
jerry fielding the wild bunch 1969 orijinal filmden bir klip eşliğinde
aile şerefi - zengin piçi oktay havuza atlıyor
pierre bachelet - o' she's a lady
sezercik yavrum benim 1971 13:41 ki bu müzik 1968-74 arası yeşilçamda çok fazlasıyla kullanıldı. orijinal bullit filmindeki araba takip sahnesini izlemenizi mutlaka tavsiye ederim.
lalo schifrin - bullet - 1968 - shifting gears
iki arkadaş(darbe) - 33:14 yine en bilindik gerilim teması. çok severim.
ennio morricone - ıl pollo
gol kralı 21:50de manyak doktor müziği
michel polnareff - the rapist orijinalinde müzik daha yavaş çalıyor ama bizim ses mühendisleri bazı lp ve 45likleri normalden daha hızlı çaldılar filmlerde. bu da onlardan biri.
mahçup delikanlı 21:03
quincy jones - money runner
hababam sınıfı güle güle - 1:17:14 dans müziği
francis goya - nostalgia
battal gazi'nin oğlu battal babasına layık bir oğul olup taşa saplanan kılıcı çıkarıyor.
ben-hur golgatha
turist ömer uzay yolunda 25. saniyeden itibaren jenerik müziği
the ventures - out of limits
gerzek şaban - seyfiyi vuruyorlar
john barry - let's go get 'em bu müziğin 1:55te başlayan kısmı hababam sınıfında kullanıldı.
ayrıca yine gerzek şaban filminden bir başka müziği aşağıya ekliyorum. filmin tamamını bulamadım. o sebepten sahne veremiyorum.
john barry return to scaramanga's fun house
bu 2 müzik de the man with the golden gun filmine ait müziklerdir.
yaşam kavgası 1978 jenerik
ennio morricone - sangue sullasfalto (la califfa) 1971
ana ocağı 1977 kadir inanır 14:06
betrayal - tangerine dream - sorcerer
yüz lira ile evlenilmez 1:06:17 ki bu müzik bir dönem trt'nin trafik tanıtım videolarında da kullanıldı. dinozorlar bilirler*
ennio morricone - punto e basta (titoli di testa) 1967
paprika (gaddarın aşkı) - 8:29
the royal guitar ensemble - diamond head
üçkağıtçı kemal sunal 06:22de başlayan duygusal müzik
mario molino - inside - finale titoli 1975
tarık akan bebek yüzlü 02:46dan itibaren
ennio morricone - la posada no. 2 - c'era una volta ıl west (1968)
kılıç aslan - 11:01
jerry goldsmith planet of the apes no escape filmdeki kısmı orijinal müzikte 3:35ten itibaren duyulabilir.
kuşçu - 7:22deki dram teması
mikis theodorakis - paola 11099
ana ocağı 1977 kadir inanır 43:27
tangerine dream - sorcerer - vengeance
umudumuz şaban - 13:24
john williams crossing the missouri
bir yabancı 1974 39:07de havuz sahnesinde çalan müzik
michel legrand - oum le dauphin 1971
kılıç bey 45:59
roy budd the hostage escape
üçkağıtçı kemal sunal 03:57den itibaren çalan harika gitarlı müzik
ennio morricone - "my name is nobody" : se sei qualcuno è colpa mia
hababam taburu 24:30
jerry goldsmith patton 1970 main title
ortadirek şaban - trafik ışıklarıdan bir atlet edasıyla kalkıp koşuyor şaban
lionel richie - all night long
üçkağıtçı kemal sunal 05:20de çalan tuhaf müzik
michel polnareff - ballet
ana ocağı 1977 kadir inanır 08:27
jerry goldsmith the cassandra crossing 1976
yüz lira ile evlenilmez 45:58de başlayan funk müzik
mandingo- goddess of the sun
bebek gibi maşallah 33:07de başlayan harika gitar melodisi
the chantays - pipeline
merhamet - emrah - 1986 45:13teki gerilim müziği 80'lerde çok sık kulağımıza çalındı
halloween ıı - soundtrack 04 "laurie and jimmy
beş parasız adam 1:21:18den itibaren
mario molino - ınside - a2 le pleiadi
hınç 1976 cüneyt arkın 01:54den itibaren
michel colombier wings 1971 - emmanuel
tarkan viking kanı - açılış müziği bu sadece tarkan filmlerinin değil cüneyt arkının surlardan surlara atladığı tarihi filmlerde de kullanılan efsane bir müzik
john barry - "main title" (the lion ın winter, 1968)
hababam taburu 07:35
nino rota - godfather ii - 1974 - a new carpet
öksüzler sezercik 27:41
jerry goldsmith - patton 1970 - german advance
ana ocağı 1977 kadir inanır 03:50
tangerine dream sorcerer 1977 rain forest
yedi bela hüsnü açılın karamürselli deli hamdi geliyor. cüsseye bak hizaya gel*
john barry - the end ıs at hand
yıkılmayan adam 1977 50:53teki kavga başlangıcında çalan müzik
van mccoy & the soul city symphony ?-- african symphony african symphony
seven ne yapmaz 05:12
jack nitzsche - theme from mondo cane (more)
sevilmek istiyorum - 1973 - ekrem bora 1:07:47de başlayan hareketli müzik
philippe sarde - jukes boxes chez saidani
bir yabancı 1974 jenerikteki müzik
alain goraguer la planete sauvage - deshominisation
yüz lira ile evlenilmez 1:02:02
philippe sarde ~ la grande bouffe original theme 1973
malkoçoğlu kara korsan 41:40 göbek dansıyla beraber başlayan müzik;
martin böttcher - durchs wilde kurdistan 1965 - ım palast des padischahs
kuşçu - 12:49
francis lai - la course du lievre a travers les champs
kanun adamı cüneyt arkın 1985 jenerik
francis lai - l'heure bleue
yavaş gel güzelim - jenerik
ron goodwın - wedding dance
gelinlik kizlar - sadri baba kızlarını kovalıyor
paul mauriat-ıl fait beau, ıl fait bon
çirkin dünya 1974 yeşilçamın en gerilimli filmlerinden 58:30da başlayan harika morricone müziği
ennio morricone - ıl violinista 1972
alın yazısı 1972 17:13
phılıppe sarde - les choses de la vıe - l accıdent ralentı
alın yazısı 1972 - ökkeşoğlu haydar sarı şeyhmus'u kovalıyor
vanishing point the j. b. pickers-freedom of expression 1972
sabıkalı 1974 1:14:39 başlayan müzik
love unlimited - under the ınfluence of love
yanlış numara zeki metin 02:03
vladimir cosma - les sous-doués en vacances
asi kalpler 1972 şener şenin dans sahnesi müziğin 58. saniyesinden itibaren filmdeki kısmı çalıyor.
osibisa - the dawn
bebek yüzlü 50:10
marvin gaye - 't' stands for trouble
şeytanın kurbanları 1973 52:54
philippe sarde - le bal des ferrailleurs (1971)
ölüme son adım - cüneyt kıza çiçek verirken
jerry goldsmith - first blood (1982): ıt´s a long road (ınstrumental)
bataklıkta bir gül 1983 banu alkan - jenerik müziği
franco micalizzi - l'albero dalle foglie rosa (1974)
murat ile nazlı 05:30
elmer bernstein summer thoughts
murat ile nazlı 23:52deki harika duygusal tema
leroy holmes - love theme from 'romeo and juliet'
yılmaz güney ibret - jenerik müziği
philippe sarde - max et les ferrailleurs - description des ferrailleurs
bebek yüzlü 43:20 bu müzik bir dönem ntvdeki eko diyalog proramının jeneriğinde de çaldı.
ısaac hayes: shaft
şaka yapma - 1:20:04
space - ballad for space lovers - 1977
kambur - 25:38 yine çok duyulan bir müzik.
mikis theodorakis - to gelasto paidi (arrival of helen)
sezercik aslan parçası 1972 1:20:10'da godfather müziğinin hugo montenegro yorumu duyulmakta. bu yorum çok sık kullanıldı.
hugo montenegro - "the godfather"
deli ferhat 10:25ten itibaren
duke of burlington - lsd
ben bir sokak kadınıyım 1966 filmde fatonun striptiz sahnesinde kullanılan sax parçası
fausto papettı - summertime
alışırım 1:08:21
david shire - 2010 - 1984 - reactivating discovery
kaplanlar ağlamaz 25:04 yeşilçamın en meşhur ve benim en çok sevdiğim gerilim müziklerinden bir tanesi
roy budd fear ıs the key 1972 - oil rig
yadeller 58:38
lenny white presents the adventures of astral pirates 25. saniyeden itibaren
ah nerede - 47:55teki gerilim müziği
john bary together brothers - getaway linkte 17:02den itibaren başlıyor.
malkoçoğlu kara korsan 43:59
mario nascimbene alexander the great 1956 - olympia's party and burning of alexandropolis
ölüm görevi 7:44te başlayan akordeon müziği
astor piazzolla - seul tout seul
seven ne yapmaz 7. kısım başlangıç bu müzik çok meşhur bir gerilim temasıdır. yeşilçamın en sevdiklerinden. size de aşina gelecektir.
frank devol krakatoa east of java 1969 - kee kana lu albümde 11:25ten itibaren duyulabiliniyor.
firari aşıklar 08:41
jimmy smith / main title from "the carpetbaggers"
bomba ahmet (1970) jenerik
jerry goldsmith - galaxy a go go! or leave ıt to flint [1966]
gel gardaş gel - açılış müziği
charles gerhardt - sahara
malkoçoğlu kara korsan 59:56dan itibaren
major dundee - the escape/lt. graham-artillery filmdeki kısmı orijinal müzikte 5:05te duyulabilir.
hudutların kartalı 1973 - 1:05ten itibaren
the duke of burlington - devils trillo
deli ferhat 39:29dan itibaren
ron goodwin battle of britain 1969 - battle in the air
kaplanlar ağlamaz 1:06:27
ennio morricone l'uomo dell'armonica
tophaneli murat - jenerik
henry mancini masha's theme linkteki ilk parçadır.
bebek gibi maşallah 44:21
manos hadjidakis - min ton rotas ton ourano
ben böyle doğdum 08:40tan itibaren
j.j. johnson - cleopatra jones - 1973 soundtrack funk- wrap up
kaderim kanla yazıldı - jenerik müziği
george garvarentz - the southern star 1969 the hunt linkte 02:03te başlayan müzik.
krallar ölmez ( 1967 ) - 27:10
ernest gold - the mysterious signal
kan - 6:21deki piyanolu müzik
francis lai - rencontre
düzen - kadir inanır - 14:30da başlayan gerilim müziği
enrico simonetti - baciamo le mani - violenza
şafak sökerken - 43:59
profondo
tekkenekket1 profili
-
öğrenildiğinde ufku iki katına çıkaran şeyler