bugün jezero kraterine iniş yapacak olan rover. altında ingenuity adında bir helikopter taşıyor. bu araç yüzey üstü uçuşlar yapacak. perseverance ayrıca 10 milyon küsür isim/soyismi de mars'a indirecek. hani şu mars'a ismin gitsin, şuraya yaz demişlerdi de yazmıştık, bilet kesmişlerdi, sevindirik olmuştuk, o işte.
aracın mars'a indireceği diğer anlamlı nesneler şöyle:
- sağlıkçılara saygı niteliğinde covid-19 plakası. perseverance, covid-19 patlak verdiğinden birkaç ay sonra fırlatılmıştı.
- küçük, mastcam-z adında yakın çekim yapabilen kamera.
- sherloc. yani, scanning habitable environments with raman & luminescence for organics & chemicals. yani hiper optik vasküler dondurucu. değil tabi. organik ve kimyasal araştırması için raman/ışımayla yaşanabilir çevre taraması yapan bir alet edevat. içine sherlock holmes'un adresi yazan bir madeni para da yerleştirildi.
- küçük bir mars meteortaşı.
perseverance, öncülü curiosity ile aynı inişi * gerçekleştirecek. bu otonom iniş 7 dakika sürecek. haliyle bu sürede nasa'dan inişe kimse müdahele edemeyecek. bu 7 dakikayı "seven minutes of terror" şeklinde tanımlıyorlar. yani 7 dakikalık dehşet. ileride bundan güzel bir film olur. mars'a inmeye çalışan bir rover marslılar tarafından hack'lenip uyduları olan phobos'a indirilir. marslılar rover'ı nükleer silah haline getirip dünyaya geri gönderir ve amerika bu felaketi durduması için bruce willis ve ekibine başvurur. yani armageddon 2.
şu infografikte rover'ın iniş evresi görülebilir.
inişe on dakika kala rover, güneş panellerini ve yakıt tanklarını taşıyan parçayı serbest bırakacak. on dakika sonra sırasıyla atmosfere giriş, maksimum ısınma, maksimum hız kesme, güdümlü giriş, paraşüt açma, ısı kalkanının ayrılması, radar kilidi ve birkaç teknik işlemden sonra zemine iniş sağlanacak.
şimdi burada böyle yazınca çok basit aşamalar gibi görünüyor ama detayları incelediğimizde bu kadar işlemi rover'ın yapacak olması insanı heyecanlandırıyor. rover bu yedi dakikada tam olarak neler yapacak, detaylarıyla inceleyelim:
- atlas v (rover'ı taşıyan roketin adı) yakıt tanklarını ve güneş panellerini taşıyan parçayı, atmosfere girmeden fırlatacak. on dakika sonra saatte 20.000km/h ile atmosfere giriş yapacak. bu esnada roketin yüzeyi 1300 derece ısınacak ama içi, ısı kalkanlarından ötürü oda sıcaklığında olacak. yani perseverance bu aşırı ısınmadan etkilenmeyecek.
- atmosfere girişten 4 dakika sonra, hız saatte 1500 km'e düştüğünde rover, 21.5m'lik paraşütünü açacak. curiosity'de olmayan, yeni teknoloji range trigger ile bu zamanlama bu sefer daha isabetli ayarlanabilecek.
- rover, paraşütü açtıktan 20 saniye sonra ısı kalkanlarından kurtulacak ve inişin kaydını bütün detaylarıyla kaydetmeye ve fotoğraflarını çekmeye başlayacak. bu fotolar rover'ın haritalama teknolojisi için önemli çünkü rover bir şekilde güvenli iniş bölgesinden uzaklaşır ve bunu fark edebilirse, hemen yeni bir iniş alanı hesaplayabilecek.
- rover hızını 320 km/h'a düşürecek. inişe 2100 metre kala paraşütünden kurtulacak. sky crane isimli 8 itişli "vinç" devreye girecek. hızı 2.7km/h'a düşürecek. yüzeye 20 metre kala kablolarıyla rover'ı yavaşça yüzeye indirecek.
- rover yüzeye dokunduğunda kabloları kesecek ve vinç çakılma noktasına düşmek üzere rover'dan ayrılacak.
tüm bunlar 7 dakika içinde olacak ve iniş başarılı olursa birkaç gün sonrasında inişin yüksek çözünürlü görüntüsünü izleyebilecek ve hatta sesini duyabileceğiz. peki bu nasıl olacak?
2018'de mars'a indirilen insight adlı, sismik hareketlerin kaydını tutan rover sayesinde. haberi de olmuştu, mars'ın sesini dinleyin diye.
işte insight da kulakları açık bir şekilde perseverance'ın inişte, sonik patlamalarla yaratacağı sinyalleri sismik dalgalara çevirerek kayda almaya çalışacak.
bu patlamalardan ikisinin sinyalleri, insight'in sismik dalgaya dönüştürebileceği güçte olacak. bu sinyaller, perseverance'ın atmosfere girdikten sonra fırlatacağı seyir kütle dengesi cihazları (cruise mass balance devices) tarafından oluşacak. her biri 77 kg olan bu iki cihaz, saatte 14.000 km/h ile düşecek. yine de bu inişte meydana gelecek sismik dalgaların ne kadar güçlü olacağı bilinemiyor.
özetle perseverance'ın inişi, curiosity'nin inişine göre birkaç farklı yeni teknolojiyle birlikte gerçekleşecek. bilimkurgu severlerin bu inişi kaçıracaklarını sanmıyorum.
yıllardır bilimkurgu dizi ve filmlerinden izlediğimiz, kitaplarından okuduğumuz o çılgın manevraları yapabilen, rota hesaplayabilen, savaşlara girip çıkabilen, göktaşı madenciliği yapabilen son teknoloji uzay gemilerini düşündüğümüzde, bugün farklı bir gezegene yedi dakika boyunca kendi kontrolünde iniş yapacak bir robotun hareketleriyle heyecanlanıyor olmamız insanlık olarak işin daha ne kadar başında olduğumuzun kanıtı adeta. ayrıca ömrümüz uzun olsaydı, o günlere ulaştğımızda bugünkü heyecanımızı hatırlayıp geçmişe tarihi bir yolculuk yapıyor olurduk.
inişi izleyebileceğiniz linkler:
https://www.youtube.com/…asajetpropulsionlaboratory
https://www.youtube.com/…1x5lgldofg&ab_channel=nasa
https://mars.nasa.gov/…meline/landing/watch-online/
e a p24 profili
-
18 şubat 2021 perseverance'ın mars'a inişi
-
tom hardy
yeni bond falan olmuyor. fake haber. ıslak rüyalarınızı durdurun ve gaza gelmeyi bırakın.
https://www.reddit.com/…cast_as_the_new_james_bond/
bond'luk pata küte bodoslama aksiyon değildir üstelik. tom hardy street vibe'ı olan badass bir oyuncu fakat bir daniel craig klaslığı, ingiliz centilmenliği yok. bond dediğin biraz da öyledir, salon erkeğidir. hardy'i o şekilde resimleyemiyorum. idris elba'ya da zaten "too street for bond" demişlerdi. hardy için de aynısını düşünüyorum. -
musluk suyu en temiz olan şehirler
(bkz: adana)
-
8k usd dubai vs 5k euro amsterdam vs 3k euro izmir
(bkz: 4k uhd samsung)
-
12 aralık 2017 richard moore'un veda konuşması
keşke komplo teorilerini bu kadar sevmeseydiniz diyerek önemli bir tespit yapmış.
-
kfc'nin ünlülerin çakması ile yaptığı reklam
arnold ve cem çok başarılı, lol. tarkan'ın da hiç konuşmayıp devamlı dans etmesi yardı.
(bkz: doppelganger) -
game of thrones
kim demiş jon'un unvanı yok diye? redditçilerden geliyor:
jon snow, first of his name. the bastard of winterfell. the white wolf. the king in the north. lord of the first men and the free folk. 998th lord commander of the nights watch. sworn brother guarding the realms of men. defender of the wall. slayer of white walkers and the army of the dead. the resurrected. rightful king of the seven kingdoms. lord of the andals and the rhoynar. protector of the realm. azor ahai reborn amongst salt and smoke. the prince who was promised. and finally, knower of nothing. -
şu anda çalan şarkı
-
kılıçdaroğlu suç işliyor
"hâkimler, görevlerinde bağımsızdırlar" dan sonrasını okumadım. oysa ki bekir bozdağ'dan sonrasını okumamalıydım.
-
reina'da ölen 35 kişinin şehit olmaması
hemen brifing veriliyor. yayın yasağı da yok. halkın bu olayı öğrenilmesi isteniyor. şehit de değiller. neden acaba.
(bkz: 1 ocak 2017 ortaköy gece kulübü saldırısı) -
westworld
--- spoiler 7 ---
what door ile çtonk diye zaten tahmin ettiğimiz gerçeği yüzümüze vurdular. ulan bir karakter hakkındaki anlatım ancak bu kadar zekice ve tutarlı olabilirdi. bundan önceki bölümde ford'un birden odada belirmesinin sebebi de buymuş. bernard kapıyı önceki bölümde de görmedi. müthiş bir coherent continuum var dizide. hiç bozmasın.
bu bölümden sonra ben ford'a iman etmeye ve kendisinin maeve'den falan da haberi olduğuna ikna olmaya başladım. bence sikişken kurul üyesi kavruk abla da host. ve ford theresa'yı gizli lab'e indirip öldürmek için o cam oda içindeki gösteriyi yaptı. theresa zavallısı da tuzağa düştü. ve tahminim bu gizli lab'de yaratılan o andoroyid de theresa olacak (çünküsü aşağıda). ford bu işi yıllardır yapıyor gibi. işine çomak sokan insanları öldürüp yerine hostlarını koyuyor.
ilk bölümde bernard'ın theresa'yı detaylı incelemesini hatırlayın. adam resmen ford için theresa'nın vücut haritasını çıkarıyormuş uzun zamandır. ki ford exact replica üretebilsin. neticede adam tüm kontrole sahip.
ayrıca bu demek oluyor ki bernard bir zamanlar insandı. olabilir yani. hikayeyi kes lan. ford cidden şeytan.
bir yandan da dolores'in hikayesi aheste aheste ilerliyor. dizi öyle bir seyre girdi ki bir tarafta acayip olaylar olurken diğer taraftaki olay ağır ağır, soru işaretleriyle ilerliyor. bir yerde soruların cevapları verilirken diğer yerde yeni sorular sorduruyor. dolores o yeri nasıl çizdi? gibi.
dizi değil başka bir şey bu.
ayrıca hopkins: sen insan değilsin dayı. sen bambaşka bir şeysin.
--- spoiler --- -
7500 tl maaş istanbul vs 1250 euro maaş berlin
1250euro berlin amk. o hamburgerleri yerken en azından ölecez mi diye korkum olmaz. sikimi daşşaamı yaya yaya yerim biramı içerken. mis.
-
kickass.to
en sevdiğim yönü düzenli olması idi. göz sikmeyen, neyin nerde olduğu belli, forum disiplininde bir ortamdı. arşivlik dizileri indirirdim. şimdi kaldık mı arap saçı piratebay'e?
not: kat.al -
22 cm penise offff çok küçük diyen kız
-
stephen hawking'in elle tutulur bir icadı olmaması
bilimi elle tutulur icattan ibaret sanan insan düşüncesi.
(bkz: beyefendiye elle tutulur icat gönderelim) -
yurttaşına çomar diye hitap eden muhalif
(bkz: çomarrrrr)
-
bim'in sinsi gibi hiçbir şeye karışmadan yükselişi
ucuzcu dediniz aşağıladınız, star wars figürleri getirdi taşak geçtiniz, fakirlerin durağı dediniz hor gördünüz. ama hepinizi sikmeye geliyor bim. şen ola bim. geliyor bim.
-
20 tl isteyip geri vermeyen arkadaş
fakirdir. fakire borç vermicen.
-
e=mc2'yi em ce kare diye okuyan chp zihniyeti
(bkz: of course lan are you maniac)
-
oha falan oldum'un ingilizcesi
(bkz: i was like what)