dolardaki artışın, doğrudan fiyatına etki ettiği ürünlerdir.
1 - ekmek;
birim ekmeğin maliyetine eklenen şeyler;
- dolarla alınan doğalgaz: pişirmede kullanılır
- dolarla alınan mazot: ekmeğin nakliyesinde kullanılır
- elektrik, kömür ya a doğal gazdan üretilir: hamur yapma makinesini çalıştırmak için kullanılır.
özet: dolardaki her kuruş altış, bu kalemlerin artmasına, dolayısıyla birim ekmeğin fiyatının artmasına sebeptir.
ekmek için edit: eklemeyi unutmuşum, toprak mahsülleri ofisi, 90bin ton ekmeklik buğday ithalatı için ihale açmış.
kaynak
2- doğalgaz/benzin/mazot/lpg;
- evde ısınmak, yemek pişirebilmek ve duş alabilmek için temel gereksinimdir. petrolün varil fiyatı bilmem ne kadar dolar oldu diye duymuşsunuzdur. devlet petrolü/doğalgazı komple dolar ile satın alırken dolardaki her kuruş artış, senin cebinden biraz daha fazla türk lirası çıkması anlamına gelir.
- sanayide üretilen ve sizin kullandığınız herşey, plastik çay tabaklarından giydiğiniz tişörtlere, battaniyelerinizden hırkalarınıza, plastik bardaklardan iç çamaşırınza kadar herşey, elektrik ile çalışan makinalar kullanılarak üretilir. makinaların ithal olanlarının sayısı da hiç az olmadığı gibi, esas sıkıntı elektirktedir.
3- elektrik;
a) termik santrallerde elektrik üretimi;
- doğalgaz ya da kömür yakarak gerçekleştirilir. doğalgaz dolar ile satın alınır.
- tesislerdeki elektrik üretim türbinleri, kazanlar, yanma odaları ve trafolar genellikle ithal üründür. bu ürünler bi kere alıp sonsua kadar kullanılmaz. haftalık, aylık, 6 aylık ve yıllık bakım/onarım masrafları vardır. bu masrafların büyük çoğunluğu dolar cinsinden giderdir.
- iletim hatlarının bakımları ve onarımları için o elektrik direğinin olduğu yere ekip ve araç öndermek zorundasınızdır. o araçlar su değil, dolarla alınan mazotu/benzini yakmaktadır.
b) barajlarda elektrik üretimi
- suyun potansiyel enerjisinin, üretim türbinlerinde elektrik enerjisine çevrilmesi ile sağlanır. o türbinlerin satın alındığı ülkeler büyük oranda bize dolarla satar. en ufak bi arıza veya parça değişimi demek, onarım için yine dolarla masraf yapmak demek. haftalık, aylık, 6 aylık ve yıllık bakım masrafları aynen geçerlidir.
- iletim hatlarının bakım/onarımı için yapılan masraflar aynen geçerlidir.
4- domates/biber/patlıcan/patates/elma/armut/muz... manav ürünleri;
- çiftçi tarlasını traktörle işlemektedir, traktör de mazot ile çalışmaktadır. doların artıyor olmaı demek, birim litre mazota daha fazla türk lirası harcamak demek, dolayısıyla çiftçinin maliyetinin doğru orantılı oalrak artması demektir.
yani dolardaki her kuruş artış, yediğiniz domatese yansıtılacak demektir.
5- et/süt/tavuk/yumurta
- türkiye, saman ithal eden bi ülkedir. dolarla.. yani et, süt, peynir, yoğurt komple maliyeti doalrla belirlenir. bi de bi ara angus ithal etmiştik. sanırım o da euro ileydi.
- kışın o hayvanların ısıtılması yine dolarla olan doğal gaz ile sağlanmaktadır.
- hayvanların veteriner kontrolünde vurulduğu aşılar, ilaçlar vb. dışarıdan dolarla alınmaktadır.
- geçen haftalarda yumurtaya yapılan %30 küsürlük zam, tavuk yeminin dolarla alınıyor olması, ve üretim çevrim zamanının kısa olması sebebiyle ilk etkiyi hissettirmiştir.
6- ilaç / sağlık sektörü;
buna hiç girmiyorum bile. gripin dışında türk icadı ilacımız yok sanırım.
7- taşıma/ulaşım
a) arabanız varsa zaten benzin/mazot/lpg dolayısıyla etkiyi hissediyorsunuz. bunu ayrıntılamaya gerek yok.
b) kullandığınız otobüslerde kişi başı 2.5 tl vererek ulaşımım sağlıyorsunuz ya hani.. işte o kişi başı maliyet -karı çıktıktan sonra- büyük oranda mazot asrafını karşılamak içindir. dolardaki artış önce mazota, sonra size yansır. yarın bigün 2.5tl değil de 3 tl vermeye başlarsanız şaşırmayınız lütfen.
sonuç:
marshall yardımları ile takıldığımız kapitalizm kancası, biz farkında olmadan her tarafımızı sardı.
göbekten bağımlı bir ülkeyiz diyenler var ya, hani biçoğunu terörist ilan ediyosunuz, hah işte onlar aslında doğru söylüyor. sadece nasılını anlatmıyorlar. (haksız da sayılmazlar, dinlemiyosunuz çünkü insanları)
bak? göbekten bağımlıyız işte.
sıcacık sıcacık paraları yıllar yılı sanayiye, üretime, tarıma değil de betona gömersen bugün dolar 4 de olur 5 de olur.
az buz değil, 8-9 yıllık bir inşaat fetişizmi .
bu durumu ise nasıl toparlayabileceğimiz hakkında hiç bir fikrim yok...
çok zor zamanlardan geçmeden, düze çıkmamızın yolu yok gibi çünkü...
edit 2: doların varil fiyatı yazmışm, biriniz de uyarmıyosunuz... uyaran arkadaşa teşekkür ederim... onu düzelttim, petrolün varil fiyatı olacak o...
captain of man o war2 profili
-
fiyatı dolardan etkilenen ürünler
-
home ile house arasındaki fark
var olan ve native speaker olmayanlar arasında en çok hataya sebep olan farktır.
home: genel olarak yaşam alanı. bu bi tren vagonu falan da olabilir.
house: müstakil ev.
apartment: apartman dairesi
mesela apartman dairesine house diyemezsiniz. ama home diyebilirsiniz.
aynışekilde house da home 'dur.
ama home dendiği zaman neyin kastedildiğini anlamak için house mu apartment mı diye sormanız gerekebilir.