üst edit: daha dün yazdım ve korktuğum maalesef oldu. abicim yapmayın etmeyin, 1 milyon oyu çöpe göndermeyin diyoruz, sesimiz duyulmuyor.
emek ve özgürlük ittifakına oy verecek, tek listeyle seçime girilmesini isteyen biri olarak samimi bir şekilde tip'li kardeşlerime bir şeyler anlatmak istiyorum. zahmet edip uzun uzun yazacağım.
tip'in daha çok temsil edilmesini istiyorsunuz. ben de istiyorum. ama siz, yani tip'e yeni katılan, sosyal medyada (özellikle twitter'da) fazlaca sesi olan, çoğunlukla genç, öfkeli, orta/orta-alt sınıf, chp geleneğine yakın, laiklik hassasiyeti yüksek, türk kökenli seçmenin sosyal medya desteğiyle tip gerçekten afallamış durumda. ve şu an tip'te bu afallamadan kaynaklanan ve hiç de iyi olmayan bir tür sarhoşluk var.
tip teşkilatındaki taa 2018 döneminde hdp ile çalışmış arkadaşlar bunun farkında. tip olmamış bir zaferin sarhoşluğunu yaşıyor. sosyal medyada nasıl zafer partililerin, memleket partililerin, sağ liberteryenlerin sesi nasıl fazlaysa tip'lilerin de öyle. ama nasıl bu saydığım grupların gerçek dünyada karşılıkları %1~ ise tip'in de öyle. tip'in etkisi, mecliste 80 milletvekili çıkaran 2015 hdp etkisi değil. 1999'daki olmayan %0,80'lik ödp etkisi.
ne olmuştu 90'ların sonunda hatırlayalım mı? solda birlik, solda yeni bir parti umutları. siyasal islam, kenan evren atatürkçülüğü ve aydınlıkçılardan bıkmış insanların yeni sol partisi. o kadar popüler olmuştu ki. ünlü isimler partinin milletvekili listesinden aday gösterilmişti. istanbul'da birinci olacak bile deniyordu. ama sadece "cihangir'deki" yankı odalarında boğuldular. o etkisi yüksek ödp %1 bile alamadı.
şimdi ödp'ye ne oldu bir de onu anlatayım mı? ayrışa ayrışa değil, birleşe birleşe kazandılar. yani en azından bir kısmı. yarısı hdp'nin oluşum sürecine katıldı ve şu an ödp'liler hdp'nin en kritik yerlerinde, geleneklerini temsil ediyorlar. hatta hdp şimdi o ödp'lilerin parti içi bileşeni olan "yeşil sol parti" listesinden seçime girecek. ödp'nin diğer yarısı da "yalnız kurt"u oynadı. şimdi sol parti adı altında devam ediyorlar bitkisel hayatlarına.
şimdi hadi gelin bir de rakamlara bakalım. seçim simülasyonu yapalım. son yayınlanan 6-7 mart tarihli alf türkiye genel seçimleri anketini kullanacağım. muhalefet için en iyi anketlerden biri. tip'in oyu bu ankette belirtilmemiş. tip'in tüm anketlerde aldığı en fazla oy %1,8. bunu kullanacağım.sitemiz bu: https://www.tahminhesap.com/…m-sistemi-simulasyonu/
sonuçlar:
görsel
görsel
görsel
tip tam 1 milyon oy kazanıyor. ama 0 (yazıyla sıfır) milletvekili kazanıyor. evet, hdp sayesinde baraj derdi olmuyor. ama seçim sistemi değiştiği için ittifak oyları toplam olarak sayılmıyor. yani tip seçime barajsız tek başına girmiş gibi oluyor ve yıllardır saadet partisi'nin başına geldiği gibi 1 milyon civarı oyla meclise temsilci gönderemiyor. bir de eski seçim sistemine göre nasıl olurdu bakalım.
sonuçlar:
görsel
görsel
görsel
eh yine 0 milletvekili. 1 milyon oy çöp. abi niye ya diyeceksiniz. çünkü d'hondt sistemi diyeceğim. büyük partiler ve ittifaklar kayırılır. bizim çok fazla seçim bölgesine bölünmüş sistemimizde ülke geneli oy değil, il bazında oy önemlidir. yani tip oradan buradan alacağı bölük pörçük oylarla milletvekili kazanamaz. hdp, chp, akp gibi kendi doğal alanı yok. ama mesela, özellikle deprem sonrası olanların etkisiyle hatay seçim bölgesinde olağanüstü bir başarı sergileyip 1 milletvekili çıkarabilir, anca o kadar. onun için de yaklaşık %10 oy almasi gerek hatay'da. ama böyle bir rekabet tip'in sol oyları bölüp chp ve hdp'nin daha az milletvekili çıkarmasına, akp-mhp'nin güçlenmesine de sebebiyet verebilir.
bir simülasyona daha var mısınız? bu sefer erkan baş'ın dediği gibi %3 oy alacaklarını varsayacağım. erkan baş ne demişti. %3 ile 20 milletvekili çıkarıp mecliste grup kuracağız demişti. bu olabilir bir senaryo mu yoksa olmamış zaferin sarhoşluğu mu hadi gelin bakalım. bu sefer simülasyonda tip'e %3 yazıyorum. chp (%1) ve hdp'den (%0,2) de tip'e giden oy kadar siliyorum.
sonuçlar:
görsel
görsel
görsel
yaşasın, sonunda tip milletvekili çıkarabildi! ama sadece 4 tane. istanbul 1. bölge, istanbul 2. bölge, istanbul 3. bölge ve izmir 1. bölgeden milletvekilleri kazanacağı öngörülüyor. %3 ile 4 mv. ne kadar korkunç değil mi. bir de aklın yolu olan ortak liste yolunu deneyelim o zaman. gelin, bir de buna bakın. tip'in %3 olacağını iddia ettiği oyunu hdp listesine yazacağım. hdp'de tip'e listesinde adil bir şekilde yer verecektir. bakalım emek ve özgürlük ittifakı ne kadar kazançlı ya da kazançsız çıkacak.
sonuçlar:
görsel
görsel
görsel
bir önceki sonuçta hdp 76, tip 4 milletvekili kazanıyordu. şimdi ise tip hdp listelerinden girince toplam 92 milletvekili kazanılıyor. hdp bu ortak liste ile bursa'dan, izmir'den, aydın'dan, muğla'dan, manisa'dan, antep'ten, mersin'den, adana'dan, istanbul'dan, ankara'dan, antalya'dan, adıyaman'dan fazlaca milletvekili çıkarıyor. batı illerinde zaten tip'liler üst sıralarda olacaktır. o ekstra milletvekilliklerinin bir kısmı da tip'e ait olacak. tip belki de 10 civarı milletvekili ile temsil edilecek. ortak liste ile sol, en yüksek temsile ulaşacak.
bir de kötü bir senaryoya bakalım mı son olarak? eğer tip, kendi listesiyle seçime girip %3 oy kazanırsa bakalım ne oluyormuş. team araştırmanın deprem sonrası yayınladığı anketini kullanacağım, ki team araştırma iktidarla alakasız, ve hatta muhalefete oldukça yakın. (not: anketlerde chp listesine deva, gelecek, saadet, dp oylarını da ekliyorum. çünkü gidişat o yönde)
sonuçlar:
görsel
görsel
görsel
tip %3 ile yine 4 milletvekili kazandı. ama hiç sevinmeyin. çünkü akp+mhp çoğunluğu kazandı. çünkü tip, chp ve hdp'nin kazanabileceği milletvekilliklerini akp ve mhp'ye hediye etmiş oldu.
seçmenin bilinçli davranması gerekiyor. bu hepimizin sorumluluğu. tip'in temsil edilmesini istiyorum ama bu şekilde değil. tip yönetimi ve tabanı bu hülyalardan uzaklaşmalı. yoksa sol olarak bir kabusa uyanacağız.
tip hdp ile ortak listede seçime girmeli. chp'den gelip de tip'e ayrı seçime girme gazı verenler buna acilen son vermeli. hdp listesinden girecek tip'e herkes destek olmalı. tip'e destek olanlar büyük bir sol blok için hdp listesine oy vermeye gocunmamalı. hdp'liler, kürtler 1991 seçimlerinde kime oy verdi biliyor musunuz? shp'ye, yani o zamanın chp'sine. o zaman hdp'nin ilk partisi hep (halkın emek partisi) vardı sahnede. chp/shp'nin başında ise ismet inönü'nün oğlu erdal inönü vardı. hep, shp'den ayrılmıştı. ama ittifak yaptılar. hep, %5 civarı olan oyuyla seçim sistemine meydan okumadı. shp de bu dönemin hdp'si gibi gönlü bol bir partiydi (en azından ilk zamanlarında). hep, o seçimde meclise girip grup kurabildi ve leyla zana o meşhur kürtçe yemini etti, "kürt ve türk halklarının kardeşliği" dedi deniz gezmiş'in idam öncesi dediği gibi.
sosyal demokrat / demokratik sosyalist kürt siyasi hareketinin meclis macerası böyle başladı. ve 2015'te o chp listelerinden giren kürt milletvekilleri kendi başlarına, güçlenmiş bir şekilde, kendini halka anlatmış bir şekilde %13 oy ve 80 milletvekili ile meclise girdiler.
şüphesiz ki bu entryden çıkarılacak pek çok ders vardır. ama en önemlisi "inat"ın dozunda güzel olduğudur. buradan inadıyla övünen tip'li kardeşlerimize duyurulur.
tanım: hdp listesinden seçime gireceğini öngördüğüm emek ve özgürlük ittifakı bileşeni parti.
xodohtronu bttb1 profili
-
türkiye işçi partisi