bilmeyenler için türkiye bm'nin yaptırım kararlarına zaten uyuyordu. uymadıkları, abd'nin iran'a karşı tek taraflı uyguladığı ek yaptırımlar. bu da siyasi bir konu en nihayetinde. yani müttefikiniz (abd'den bahsediyorum, hala karıştıranlar varsa) karşı kamptaki (rusya liderliğindeki takım) ülkelerden birine karşı bir mücadele veriyor, burada siz bağımsız bir ülkeyseniz sizi kimse o mücadeleye katılmaya zorlayamaz. hukuken bu durum böyle, fakat siyaseten de abd sizden bunu isteyebilir, bu desteği vermezseniz o da siyaseten gerektiğinde (atıyorum, kıbrıs konusunda rumlara destek vererek) size çizik atabilir. normalde senin bakanını veya hükümetini "hukuken" sorumlu tutamaz.
bu yüzden ben devletin başında olsam belki başka bir şey yapardım, ama x hükümetini de abd ile neden ayrı politika izledi diye suçlamam. bağımsız bir ülkeysek bu bizim dış politika tercihimiz. kendi adıma türkiyenin iran ile doğalgaz ticareti yapmasından rahatsız olmuyorum.
fakat durum bundan ibaret değil. şundan ötürü. türkiye "ben bağımsız bir ülkeyim, bm yaptırımlarına uyuyorum, abd'ninkilere ise uymak zorunda değilim, en ucuz doğalgaz irandaysa gider oradan alırım, yaptığım uyuşturucu, silah vs ticareti değil, normal bir iş" deseydi, sonra da ticaretini açıktan yapsaydı ahlaken sorunlu durumda olmazdık.
ama o noktada değiliz. etkili ve yetkili kişilerimiz bu ticarette milyarlarca dolarlık para transferi için rıza zarrab gibi ilişkileri karanlık bir adama el altından ve gizli bir görev vermişler, yani her ne yapılmışsa (kamuoyu olarak maalesef yeterli ayrıntıya sahip değiliz ama, buradan da anlıyoruz ki) göğsünü gere gere yapılacak bir iş değilmiş. ve asıl sorun şu ki bu işleri yaparken de parayı "sistem içine sokmak" için oradan altın alıp, burada bozdurup, şurada euro'ya çevirip, oradan dubai'ye gönderip, oradan, dolara çevirip, oradan bilmemnereye göndermek gibi 500 tane alengirli yoldan gidilmiş. ne için? paranın izini kaybettirmek için. ve bilin bakalım, sonuç ne olmuş? amerikan finansal sisteminin içinden de parayı geçirmişler, dolara vs de çevirmişler, hatta yanlış hatırlamıyorsam bu tür bir sebeple ziraat bankasının new york şubesini de abd'de uyarıp müfettiş gönderdiler. kara para meselesiyle ilgili usulsüz işlemler sebebiyle.
işte bu tip bir şey yapınca da abd de diyor ki, sen benim ülkemde, benim finansal sistemimde benim kara para aklama olarak gördüğüm işleri yapamazsın. nitekim abd olaya müdahil olma imkanı kazanıyor ve zafer çağlayan için tutuklama kararı çıkarabiliyor. yani olayı siyasi bir tercih değil, kendisine karşı işlenen bir suç formuna sokabiliyor o noktada.
aslında hepimizin kullandığı kredi kartları, visa master bunlar bile en sonunda amerikan sisteminin parçaları. iban sistemi kendi kendine kurulmadı, buna birileri önayak oldu. bütün bu entegrasyonlar yapılırken sisteme dahil olan her banka girişte sözleşme imzalarken her şekilde kara para ile mücadele anlaşmalarına da imza koyuyor. uluslararası finans sisteminde kara para ile mücadele sistemine bir yerde takılmadan iz bırakmadan ve abd'ye yakalanmadan hareket etmeniz şekil a'da olduğu gibi imkansız aslında. işte o zaman abd de müdahil oluveriyor, diyor ki bu olay iki ülke arasında değildir.
eğer doğalgaz karşılığı paraları altına çevirip, altın külçelerini kamyonet arkasında van'dan iran'a götürüp boşaltsaydık çok daha temiz bir iş olabilirdi. ama yaptığımız bu değil, demek ki olay bundan ibaret değil.
daha kolay anlaşılması için şöyle söyleyeyim. afyonda haşhaş ekip eroin üretip iran'a kamyonla gönderirseniz bu ticarete kimsenin karışamayacağını belki iddia edebilirsiniz. ama afyon'da haşhaş ekip eroin üretip sonra izi bulunmasın, izi kaybolsun diye bunu gemiyle önce dubai'deki bir limana, oradan uçakla new york'taki bir gümrüğe gönderseniz, gümrükte yakalanmadan geçseniz, oradan kamyonetle nevada'ya, oradan chicago'ya, oradan uçakla iran'a falan göndermek gibi işlere kalkışsanız ve sonra abd bu eroinin izini sürüp nevada'da bir kontrolde yakalasa, "biz onu iran'a gönderecektik, abd'yi ve uluslararası yasaları ilgilendirmez" diyebilir misiniz?
bütün bunlara ek olarak zafer çağlayan ve başka bakanlarla ilgili bu konuda yolsuzluk iddiaları var ve bunların üstü kapatıldı türkiyede. ama masumdurlar diyebilmek mümkün değil. yani olay göğsümüzü gere gere yaptığımız bir dış politika tercihi değil. öyle olsa savunalım. ama ortada ne mantıkla yapıldığını bilmediğimiz bir kara para aklama işi ve rüşvet vs var, hoş olmayan işler döndüğünü anlamak zor değil. demek ki bu konu, bir şekilde türkiye vatandaşlarının da aleyhine öğeler içeriyor ki, üstü kapatılmış.
kısacası, türkiyenin iran'dan doğalgaz alıp bunların parasını ödemesinde hiç bir sakınca görmüyorum. ama müttefikin olan abd (=dünyanın en güçlü ordusu ve ekonomisi) bu konuda rahatsızsa bunu siyaseten iki defa düşünmen de gerekebilir. ve abd, kendisiyle beraber hareket etmeyen ülkeleri, kendisiyle beraber hareket etmeye zorlamak için bu konuda vereceğin açıkları teknik imkanlarla izleyip bulup kullanıp seni çok zor duruma düşürebilecekse (şekil b) gizli kapaklı ve rüşvetli yollardan bu olayı aşmaya çalışmak sadece kendi başına bela açman demektir.
zafer çağlayan hakkında tutuklama kararı verilmesi
-
-
yargılama talebi ve tutuklama kararını aynı olay görüp mağara esprisi yapanları gösteren platformdur ekşisözlük