siyasi iktidardan ziyade, eğitim seviyesinin yükselmesi ve globalleşen dünyada bilgiye erişimin kolaylaşmasıyla alakalıdır. sadece türkiye değil, tüm dünya nüfusu genelinde artmaktadır ve gün geçtikçe daha da artacaktır. 2000 küsür yıllık olgular günü geldiğinde yıkılmaya mahkumdur.
türkiye'de ateist nüfusunun artması
-
-
uzun vadede, dünyadaki artışla orantılı olarak sayının artarken nüfusa oranının bir süre sonra azalacağını düşünüyorum. dinlerin tamamen ortadan kalmasıysa şimdiki verilere göre pek olası görünmüyor.
amerikan araştırma şirketi pew research verileri türkiyedeki trendi anlamamıza yardımcı olabilir. akademik düzeyde türkiye üzerine yapılmış bir çalışma yok malesef. dünya verilerini kullanarak, türkiye şartlarına uyarlamaktan başka çaremiz kalmıyor.
http://www.pewforum.org/…-religious-landscape-exec/
2010 verilerine göre herhangi bir dine bağlılık dünya nüfusunda %84 seviyesinde.
2050 yılı öngörülerine göre islam bu doğum hızı ile devam ederse en yaygın din haline gelecek. 2050 yılında dünya nüfusunun %30 una ulaşacak.
http://www.pewforum.org/…ous-projections-2010-2050/
ateist nufusa gelirsek ki araştırmalarda sadece ateis olarak değil unaffiliated ( bağlılığı olmayanlar) olarak kullanılıyor. ateizm, agnostizm, deizm gibi kavramların hepsini içinde bulunduruyor. 2010 yılında 1.1 milyar kişi olarak hesaplanmış durumda. bu sayı 2050 yılında yaklaşık 100 milyon kişi artarak 1.2 milyar kişiye çıkacak ama dünya nüfusundaki payı %13 e gerilecyecek. bunun en büyük sebeplerinden biri en hızlı artış gösteren katolik hristiyan ve müslüman nüfuslarının dünya ortalamasından fazla doğum oranına sahip olması. inançsız ailelerin doğum oranları ise çok düşük.
http://www.pewforum.org/…_religiousswitching_640px/
bu tabloda görüleceği üzere 97 milyon kişi, doğum oranı ile değil dinden vazgeçerek inançsızlara geçerken, 35 milyon inançsız da inanmaya geri dönecek. bu tabodan çıkan sonuç inançsızlık doğum oranları ile değil ancak dinden vazgeçme yöntemi ile artabiliryor.
ateizmin 67 milyon artışına göre islama bakarsak 12 milyon giren 9 milyon çıkan olarak, bu sayı 3 milyon. yani insanların din değiştirerek islama geçme oranı düşük. islamın yükselişinin tek sebebi kontrolsüz üreme. hristiyanlığa bakacak olursak 2050 yılında sayısı aynı kalması düşünülen hristiyanlıkta, dinden vazgeçme oranı çok yüksek olacak. bunu da batı avrupa ve kuzey amerika kaynaklı olacağını varsayabiliriz. ama bunların dışında kalan hristiyan dünyası üreme oranları kaynaklı hristiyan nufüsü önümüzdeki 40 sene içinde aynı kalarak islam ile birlikte en yaygın dinler olmaya devam edecek.
şimdi bu verileri dünyayı bir bütün olarak inceleyerek değerlendirdik. ancak işler ülkeler düzeyine inince değişiyor. avrupa ve kuzey amerika ülkelerinde 2050 yılında inançsızlığın nüfusa oranı artacak (dünyada oranı azalmasına rağmen).
http://www.pewforum.org/…religcomposition_310px.png
bu veride usa da inançsızlık %16 dan % 25 e çıkacağı düşünülüyor. fransa, hollanda, yeni zellanda gibi ülkelerde ise inançsızlık en yaygın sistem haline geliyor. hali hazırda, çek cumhuriyeti, japonya çin ve vietnam gibi ülkelerde inançsızlık en yaygın sistem durumunda. buradan zaten, eğitim ve gelir seviyesi yüksek ülkelerin dinsizleşeceği çıkarımını yapmak zor değil.
gelelim türkiye'ye. türkiyede kaynağını tam çözemediğim araştırmalara göre inançsız nüfus 5.5 milyon. nüfüsun %14 üne denk geliyor. değerlendirme yapmaya bu oran üzerinden devam edeceğiz ancak, bilimsel bir veri olmadığı için doğruluğu tartışılabilir veya çürütülmeye açıktır. 5.5 milyon kişi için akp yüzünden oldu gibi yorumlar da var internetin yaygınlaşması yüzünden diyenlerde var. ben burda oyumu internete veriyorum. aslında akp'nin %50 nin gözünde başarılı gözükmesinin sebebinin de internet olduğunu düşünüyorum (bilişim çağının ekmeğini yediler) ama o başka yazının konusu.
https://data.oecd.org/ict/internet-access.htm
oecd verilerine bakarsak internete ulaşım oranı 2002 yılında %7 iken 2012 de %47 ye gelmiş durumda. (2005 yılında %86 var. o daha önce öyle değildi bir hata var. 2005 te isveçten bile fazla orana sahip olma imkanımız yok zaten. ) . inançsızlığın artış hızının son 15 sene içinde çok yükseldiği tahmin ediliyor. türkiye'de inançsızlığın artış nedeniyle, internete ulaşım oranı arasında doğru orantı kurmak mümkün oluyor. internetten ziyade bu bir nevi bilgiye ulaşımın kolaylaşması. zaten inançsız nüfusun 18 - 35 yaş arası kitlede yoğun olarak artması ve aynı zamanda bu yaş grubunun internet kullanıcılarının büyük bir kısmını oluşturması, tezimizi doğrulayabilir. kesin doğrular demiyorum çünkü tekrar ediyorum türkiye'de inançsız nüfus ile ilgili bilimsel bir araştırma bulunmuyor. ( varsa söyleyin ulan)
şimdi bu verileri dünya verilerine uyarlamaya çalışalım. internete erişim hizi ile inançsızlık arasında bilimsel olmayan bir orantı kurduktan sonra, türkiye'nin internete erişim oranı, henüz oecd ülkeleri arasında en düşük ikinci orana sahip. bu oranın 10- 15 sene içinde avrupa ülkelerinin bugünkü seviyelerine ulaşacağını öngörebiliriz. çünkü internete ulaşma ihtimali dahi bulunmayan yaşlı nüfus öldükçe, bu oranın artmasının yanında, genç nüfus daha çok teknoloji ile iç içe büyüyecek. burada inançsız nüfusun 10 - 15 senelik dönem içinde artmaya devam edeceğini öngörebiliriz. ancak internet erişiminin avrupa oranlarını yakalaması durumunda ( ki bu zor değil ), pazar doygunluğa ulaşacak ve inaçsızlık artış hızları giderek yavaşlayacak ve diğer müslüman ülkeler deki gibi, din kavramını asıl belirleyen istatistik olan doğum oranları, müslüman nüfusun nüfusa oranlarını arttıracak. ki zaten bunu da yazının başında verdiğimiz verilerdeki trendlerden görebiliriz.
sonuç olarak türkiye'de, kısa vadede inançsız sayısının ve nüfusa oranının artması ancak uzun vadede inançsız sayısının artmaya devam ederken nüfusa oranının azalması şeklinde bir çıkarım yapabiliriz. dünyadaki trendden farklı olarak ilerleme imkanı da olabilir tabii ki. türkiye' de doğum oranları giderek düşüyor. akp inançsızlığa ne kadar sebep oldu araştırmak gerek. seküler kesimin nefreti kaynaklı inançsızlığın artması mantıklı. radikal islamcıların da ülkede kol gezmesi insanların değişik tepkiler vermesine neden olabilir. farklı parti ve yönetimleri altında, güney kore modeli tarzında bir ekonomik sisteme geçilmesi, veya avrupa insan hakları standartlarına ulaşılması durumunda bir çek cumhuriyeti olmasak ta bir almanya seviyesine gelmemiz mümkün olabilir. -
bir ateist olarak beni heyecanlandırmayan bir durum. bugüne dek ateistlerle beraber yaşadım hep. bir gün olsun "grup seks var, sen de gelir misin" demediler. ne anladım bu işten?
-
diyalektiğin izniyle 20 seneye kalmaz ateistler olarak toplumun yarısını oluşturacağımızdan dolayı doğru önerme. din bundan sonraki nesillerin ihtiyacına cevap üretemeyecek dogmatik bir olgu ve önermeleri günümüz gerçekleri karşısında kadar hızla aşınıyor.
din bir ihtiyaç meselesi, 20. yüzyıla kadar bilgiye erişemeyen, anlatılan rivayet ve hurafelerin etkisindeki bireyden, günümüzde istediği bilgi bir tık ilerisinde olan bireye kadar geldi süreç. zaten son zamanlarda antin kuntin eleştiel hocaefendilerin çıkması da bu kaçışın delaleti, bu hocalar dinden önceki son çıkışı temsil ediyor ve din denen olgu bizim toplumda 20 seneye kalmaz büyük yara alır. anlayacağınız berkecan dedeler, pelinsu anneanneler hacca gitmeyecek.