renault türkiye elektrikli araç rezaleti

  • oncelikle biraz tarih bilgisi vermek isterim.

    (bkz: better place)
    (bkz: shai agassi)
    (bkz: https://en.wikipedia.org/…ki/better_place_(company))

    renault, benzinli/dizel fluence ile birlikte bursa'da uretilmesini planladigi elektrikli araclari oncelikli olarak israil pazari icin tasarlamisti. israil elektrikli araclar icin cok acayip bir pazar idi:

    - onemli buyuk sehirler birbirine 150km'den daha yakin.
    - neredeyse tum ulasim petrole bagimliydi, hala oyle.
    - israil'de petrol yoktu, petrol ithal ettigi tum ulkeler ise arasi pek de iyi olmayan kuzey irak yonetimi veya daha uzaktaki norvec, meksika, nijerya gibi ulkeler idi, galiba hala oyle.
    - muazzam bir gunes enerjisi potansiyeli vardi, pek de fazla kullanilmiyordu (hala cok farkli degil, nihayet toplam tuketimin %6 kadarini gunesten karsilar hale gelmisler)

    2007'de better place adli sirketi kuran shai agassi cok basit bir fikir pesindeydi. pilleri sarj etmek uzun suruyorsa, biz de pilleri kiraya veririz, benzin istasyonu gibi pil degisim istasyonu kurariz, oraya gelen arabalarin bos pillerini soker dolu olanlari takariz ve bu hizmeti ucretlendiririz diye dusunuyordu.

    renault'u buna uygun bir arac tasarlayip uretmeye ikna etti, projenin ortagi oldu ve dunyada cesitli yerlerde pil degisim istasyonlari kurmaya basladi. renault toplam 5000 kadar fluence z.e. uretti, bunlarin onemli bir kismi better place tarafindan satin alinip kiralandi, az bir kismi da pil omrunden sikayetci olan turkiye pazari musterisinin elinde kaldi.

    bahsi gecen piller maalesef sadece 2000 charge/discharge cycle icin tasarlandilar; yani asagi yukari 250,000km veya 8 yil gibi bir ekonomik omurleri var, sonrasinda performanslari ve kapasiteleri yavas yavas dusuyor. tesla'nin 1m+ km kadar dayanan dev pilleri gibi modern degiller, duzgun isitma ve sogutma sistemlerine sahip degiller, cunku nispeten yumusak iklime sahip israil pazari icin maliyet kaygisiyla tasarlandilar.

    malumunuz 2010 gibi israil ve dogu akdenize komsu tum ulkeler acisindan ilginc bir gelisme yasandi, kibris'in guneyinde israil aciklarinda dogalgaz bulundu.

    (bkz: doğu akdeniz enerji kaynakları ve kıbrıs adası)

    israil, enerji konusunda disa bagimlilik sorununu yakin gelecekte cozecegini anlayinca, petrol fiyatlari da o gunlerdeki varil basina $140 gibi ucuk olan fiyatlardan hizli bir dusme trendine girince better place sirketi bu araclari israil'de satamayacagini anladi ve nihayet 2013'te iflas acikladi, renault ile ortak projeden cekildi. (dogalgazdan nasil benzin uretildigini merak edenler icin: gas to liquids*)

    renault dogal olarak fluence z.e. uretimini durdurdu, elektrikli araclara yaptigi yatirimlari yavaslatti, ar-ge seviyesinde birakti. fluence z.e.'nin degistirilebilir pillerini ureten tedarikci sirketler de projeden cekildiler ve uretimi durdurdular. bu pillerden uretmek artik mumkun olmayabilir. stokta ne varsa o kadardir yani.

    sonuc olarak sadece ulkemizde degil, bir suru ulkede bu 5000 kadar renault fluence z.e. araci kullanan insan performansi dusmekte olan pillerle ortada kaldi.

    bu durumdan zararli cikan kullanicilara onerim birer avukat bulup renault turkiye'yi ayipli oldugunu bildikleri zamanla bozulan pillerden dolayi dava etmeleri, onarimi mumkun olmadigindan bu araclari sebepsiz zenginlesme olmayan makul fiyatlarla renault'a geri satmalari. renault da bu araclari muhtemelen geri donusume gonderecektir, kullanilabilir malzemeler yeniden cesitli araclarin uretiminde kullanilacaktir diye umuyorum.

    goruldugu gibi sorun teknolojide degil. teknoloji o zaman da simdiki gibi ziyadesiyle yeterli idi, maalesef bu guzel proje ongorulemeyen jeopolitik sebeplerle ziyan oldu. yoksa better place bursa'daki fabrikadan 100,000 adet fluence z.e. satin almak konusunda bir niyet mektubu imzalamis idi, o donem icin israil ve turkiye'nin cok sayida bariscil ticari is birligi projesinden biri de bu idi.

    tarihten masallar kosesinden selam eder, saygilar sunarim.