ortadoğu'nun yeni görünümü doğu-batı kürdistan

  • http://baranbaa.blogspot.com.tr/…numu-dogu-bat.html

    fon: https://www.youtube.com/…gqyibpdmgiftvsyjfhd_eq5axs

    1* ortadoğu'nun arap, acem ve türk milletinden sonraki en kalabalık topluluğu olan kürtler yeni bir devlet kurmaya daha önce hiç olmadığı kadar yakın. kürtlerin devletleşmesi sanıldığının aksine "kendiliğinden" gerçekleşmiyor. kürdistan her şeyden öte "milli bir gereksinim" olmaktan çok tahmini güç bir çıkar çatışması sonucunda ortaya çıkacak. bu çıkar çatışmaları belki de onu ortadan ikiye ayıracak.

    2* nisan 2015 pkk-kdp kuzey ırak iç savaşı yazısıyla, o dönemde özellikle kuzey ırak'ta yaşanan siyasal çatışması aslında kürdistan idealinin altında yatan nedenleri ortaya döktü. şuana kadar devletleşmeye en yakın kürt topluluğu kuzey ırak'ta bulunuyor. ve bu kürtler "dini" ekolden geliyor. yani muhafazakar sağ kürtler: kdp.

    3* kdp 1970 yılından bu yana yürüttüğü teşkilatlanmayla kuzey ırak bölgesel yönetimini elinde tutuyor. kdp'yi idare eden barzani ailesi "muhafazakar dindar" kürtlere hitap ediyor. en yakın rakipleri olan kyb "talabani ailesi" güdümünde. talabani ailesinin reisi celal talabani ırak cumhurbaşkanlığı yaptı. ve kendisi için kuzey ırak'taki ikinci partinin beyni denebilir. kyb "sol" öğretiden geliyor. bunun nedeni, zamanında moskova'da kendilerine sağlanmış "destek".

    4* kürdistan idealinin türkiye kolu pkk da tıpkı "kyb" gibi marksist temel üzerine kurulu. yani kyb'ye yakın. tıpkı suriye'deki kürt grubu pyd gibi. bu denklemde bölünmeye yatkın sağ ve sol kürtlerin kendi aralarında savaşması uzak bir ihtimal değil. zaten bu daha önce yaşandı: kuzey ırak iç savaşı.

    5* çatışmanın temelinde muhafazakar kürtlerin temsilcisi kdp ile "aşiret kavramına karşı" daha seküler ve sosyalist tabanlı kyb'nin kürdistan idealini sahiplenmesinden kaynaklanıyor. 1996 yaşanan krizde abd kdp'den yana oldu. tıpkı ırak sonrası dönemde olduğu gibi. zira kdp'nin peşmerge güçleri bölgede daha sıkı bir yapılanmaya sahip.

    6* 2014'e gelindiğinde ise, arap baharı sonrasında ortaya çıkan suriye iç savaşı'nın etkisiyle kaybolan ırak ve suriye devlet otoriteleri kürtlere muazzam bir fırsat verdi: bağımsızlık. peki kürtler ne yapacaktı? kuzey ırak bağımsızlık ilan edecek mi? suriye kürdistan'ının geleceği kimlerin eline verilecek? kürtler suriye-ırak-türkiye hattında birleşecek mi? üstelik bir de iran kürdistan'ı var. bu karmaşa nasıl bir sonuç bulacak? açıkçası kimse tam olarak bilmiyor. zira kürt bölgesi hakkında hemen her ülkenin farklı politikası mevcut.

    7* yukarıda bahsi geçen yazı, ışid'in işgal ettiği kürt bölgelerinde pkk'nın yapılanmaya gitmesi üzerine yaşanan kriz sonucu yazıldı. pkk'nın "kdp" bölgesine nüfuz etmesi sonucunda yaşanan çıkar çatışması, gelecekte doğacak önemli bir sorunu gündeme getirecekti. şayet, bir ülke, kürt gruplarından birine saldırırsa, öteki kürt grupları ne yapacaktı? işte, yukarıda bahsedilen kürt gruplarının ayrımı bu soruda belirleyici.

    8* 7 haziran seçimlerinin ardından, türkiye'deki siyasal kürt harketi hdp barajı aşında tüm algı değişti. zira bugüne dek türkiye'deki kürt hareketini terör örgütü pkk temsil ediyordu ve kürt halkı ilk defa siyasal meşru hareketi meclise sokmuştu. bu pkk'nın varlık sebebini ortadan kaldırabilirdi. pkk yönetimi öncelikle kdp ile ipleri kopardı.

    9* kuzey ırak'ı yöneten kdp'nin daha büyük bir problemi vardı: petrol. ırak anayasası gereği kuzey ırak, ürettiği petrolü bağdat'a göndermek ve belirli bir pay almak zorundaydı. bağdat kanuni payı kuzey ırak'a ödemeyince, kdp kendi petrollerini satma kararı aldı.

    10* türkiye'de ise, hdp ve pkk arasında gerilim arttı. pkk hdp üzerinde nüfuz kurmak istedi. hdp mitinglerinde sallanan türk bayrakları ve dillere dolanan "türkiyelileşme" kavramı eleştirildi. yaşar kaya, o günlerde hdp'yi sıkı şekilde eleştirdi. hdp'nin partiye pkk'nın istekleri dışında şahıslar yerleştirmesi sorun olmuştu.

    11* 20 haziran'da abd'nin raporu yayınlandı. pkk terör örgütleri arasında yer alırken pyd yer almadı. zira pyd ışid'le savaşıyordu. bu bakımdan bir çok ülkenin gündeminde pyd vardı.

    12* pyd kuzey suriye'de ışid'le savaşırken peşmerge bu konuda pasif davrandı. çok büyük bir harekat olmadı. hatta o dönem kdp musul kuzeyindeki şengal şehrini boşalttı. o alana ışid yerleşince bu kez pkk bölgede etkinliğini artırdı. işte, yukarıda bahsi geçen yazı, bu çatışma üzerine yazıldı. zira kdp pkk'yı bu bölgede istemedi çünkü kdp'ye göre bölge kuzey ırak'tı ve pkk'nın bu bölgede hükmü yoktu.

    13* esasında musul'a bağlı şengal'in durumu karışık. zira şengal'in bağlı bulunduğu musul ili bağdat yönetimine bağlı. yani kuzey ırak yönetiminin sınırlarında değil ve yönetim yetkisi bulunmuyor. fakat abd'nin işgalden sonra oluşturduğu ırak anayasasına eklediği madde işi değiştiriyor. ırak anayasasının 140. maddesine göre kerkük ve şengal bölgesi "sorunlu bölge" yani aidiyeti meçhul bölge. anayasaya göre bu bölgelerde 2007 yılına kadar referandum yapılması ve sonuçlara göre durumun belirlenmesi gerekiyordu. ama şartlar referanduma el vermedi. sorunlu bölgelerin sorunu çözülemedi. ta ki, ışid'in ortaya çıkmasına kadar. ışid bölgeyi işgal edince ve ırak yönetimi bölgeden "kaçınca" kuzey ırak yönetimi bu bölgelerde askeri operasyonlar düzenledi. neticesinde kdp'nin iddiasına göre kuzey ırak bu bölgeleri alırsa "referandum olmaksızın" topraklar kazanılacaktı. işe pkk'nın şengal atağı bu planı bozuyordu.

    14* haziran 2015'te kdp bölgede tekrar etkin olunca, bölgeden sorumlu peşmerge komutanı abdurrahman kewrini "işte şimdi 140. madde yerini buldu. bu tartışmalı bölgeler, atadan babadan kalan yurdumuzdu. buralara güçlerimizi yerleştirdik. artık hiç kimse bizi bu bölgelerden çıkaramaz" dedi. kdp bölgeyi ırak hükümetiyle bile paylaşmak istemezken, pkk ile paylaşabilir miydi? üstelik bu bölgenin başka bir önemi daha vardı. zaten, bölgenin paylaşılamaması bu "sarsılmaz" önemli nedene bağlıydı.

    15* kdp'nin bölgedeki etkinliğini artıması sonucunda uzun süredir gündemde olan bağımsızlık konusu yeniden gündeme geldi. kdp bağımsızlık istiyor, kyb ve kyb'den kopan radikallerin kurduğu goran hareketi bağımsızlık fikrine karşı duruyordu. öyle ki, geçmişte kdp "bağımsızlık" iddiasını ortaya atıp da türkiye'nin hışmına uğrayınca, etkin olduğu bölgede türkmenlere bir takım haklar tanıyan kyb, türkiye'nin gözüne girmeyi başarmıştı. 2015 yazında ortaya çıkan bağımsızlık meselesinin dışında başka bir mesele daha vardı. kuzey ırak lideri barzani'nin görev süresi doluyordu.

    16* aynı dönemde abd hava kuvvetleri kuzey suriye'de ışid'e karşı pkk/pyd ile beraber savaşıyordu. abd'nin iran'ın da desteklediği bu harekatı bir çok açıdan garipti. zira pkk/pyd marksist sol örgüttü ve harekat uzun müddettir abd'nin düşmanlık beslediği iran'ın da desteğiyle gerçekleşiyordu.

    17* 10 ekim 2014'te mesut barzani duhok'ta pkk temsilcileriyle bir araya geldi. 15 ekim 2014'te duhok'ta süren pkk-kdp görüşmeleri nihayete erdi ve örgütler suriye kürdistan'ında "ortak mücadele-ortak siyasi birlik" sonucuna vardı. aynı gün abd suriye özel temsilcisi daniel rubinstein pyd lideri salih müslim'le paris'te bir araya geldi. mesaj ona da iletildi. fakat daha sonra pkk ve pyd'nin silahlı kanadı ypg tarafı peşmerge güçlerini rojava'da kabul etmek istemeyince ipler koptu. bu dönemden sonra pkk/pyd güçleri suriye'de çatışırken peşmerge güçleri ırak bölgesini savunmaya başladı.

    18* suların ısındığı temmuz 2015'te, kürdistan güvenlik ajansı müsteşarı mesrur barzani'nin yaptığı açıklamalar. durumu özetliyor. barzani "sınırın kürtler tarafından kontrol edilmesine türkiye'nin sevinmesi gerekir, tabi kürtler derken ypg'yi kastetmiyorum." diyecekti. türkiye tam da o günlerde pyd'yi terör örgütü ilan ediyordu. barzani bu durum için "ypg gibi radikal örgütlerden ziyade türkiye ılımlı kürt gruplarını destekleyebilir ve böyle bir koalisyon oluşturulabilir" diyordu. şengal konusunda ise netti: "buradan çekilmeleri gerekiyor ve çekilmek zorundalar çünkü kendi geleceklerini tayin etmek şengal halkına düşer ve burası ırak kürdistanı'dır." özetle pkk/ypg kdp'yi kuzey suriye'ye sokmamıştı ve şimdi kdp pkk'yı şengal'den atmak istiyordu. ve ekliyordu "pkk'nın kandil'i de terk etmesi gerekiyor.

    19* temmuz sonlarına doğru suruç'ta patlayan bomba tüm algoritmayı değiştirdi. türkiye güçlü bir şekilde pkk operasyonları başlattı ve kuzey suriye'de bir devlete asla müsaade etmeyeceğini beyan etti. pyd lideri salih müslim ışid'e karşı esad rejimi ile iş birliği yapabileceğini duyurdu. cevap olarak mesut barzani pkk'nın kuzey ırak'tan çekilmesini talep etti. görüldüğü üzere batı kürdistan'da bulunan pyd-pkk güçleri ile doğuda bulunan kuzey ırak yönetimi kdp'nin ışid'e karşı ortak koalisyon hedefi tamamen tükenmişti. öyle ki rojava esad'ı kdp ise türkiye'yi destekliyordu.

    20* bu denklemde abd'nin rolü çok önemliydi. abd daha çok ortada duruyordu. pyd'yi taktik açıdan iş birliği amaçlı destekliyordu. zira aksi halde ışid ilerleyebilirdi. abd'nin en azından düşmanlığını kazanmamış olan pyd-pkk iş birliği, ilk iş olarak ilan ettiği kantonları birleştirmeyi ve bölgedeki türkmen-arap nüfusu tehcir etmeyi düşündü. abd'nin pyd ilgisi bir de muhtemelen marksist-leninist pyd/pkk'nın rus saflarına geçmesini önlemek içindi ki, ek olarak bu örgüt ışid'le etkin olarak savaşıyordu.

    21* pkk misilleme olarak kuzey ırak'ın tek gelir kaynağı olan yumurtalık petrol boru hattına sabotaj düzenledi. bu durum karşısında kdp memur maaşlarını ödemeyecek hale geldi. doğu ve batı kürdistan arasındaki gerilim tırmandı. ağustos ortalarında rusya pyd'ye açık teklif gönderdi. yardım eli uzatmak istiyorlardı. ağustos ayında görev süresi uzatılan barzani, başkanlık yetkilerinin artırılmasına yönelik yasa önerisinde bulundu fakat bu öneri kyb ve goran hareketi tarafından engellendi.

    22* türkiye kuzey ırak'ta yeniden hava operasyonları düzenliyor ve pyd'yi terör örgütü ilan etmeyi sürdürüyordu. bu durum kdp'yi ikilemde bırakıyordu. zira kuzey ırak'ta bombalanan pkk'ya kdp sahip çıkmıyor ve doğu-batı kürdistan arasındaki ilişki gittikçe eriyordu. bu tarihlerde rojava'da türkiye'nin saldırılarına ses çıkarmayan abd için "kürtleri sattı mı?" iddiaları dillendi. selahattin demirtaş buna inanmıyorum diyecekti.

    23* süreç içerisinde abd'nin rojava'nın rusya'ya kaymaması için "incitmeme" ve öte yandan üslerini kendisine açan türkiye ittifakını kaybetmemek için "pkk operasyonlarına rıza gösterme" politikası sürdü. abd ypg'yi terör örgütü olarak görmediğini açıkça beyan etti. kuzey ırak ise tek gelir kaynağı olan yumurtalık boru hattını kaybetmemek için türkiye ile zıtlaşmak istemiyordu. fakat rojava'nın kuzey ırak destekçileri kyb-goran kdp'yi başkanlık konusunda sıkıştırmayı sürdürdü..

    24* türkiye'nin aksine abd, doğu ve batı kürdistan arasındaki koalisyonu sağlamak istiyordu. zira rojava'nın rus saflarına katılması ihtimal dahilindeydi. 15 eylül 2015'te mesut barzani, abd dışişleri bakanlığı müsteşar yardımcısı brett mcgurk ve beraberindeki heyeti kabul etti. mcgurk görüşmenin ardından salih müslim'le de görüştü. amaç kürt koalisyonuydu. görüşmenin ardından kdp'nin dış ilişkiler sorumlusu hemin hawrami peşmerge'nin pyd ile birlikte ışid’e karşı savaşacağını açıkladı. abd koalisyonu yeniden kurmak üzereydi.

    25* sadece iki gün sonra pyd "abd'nin sağlamak üzere olduğu ve barzani'nin açıkladığı koalisyon iddialarını" yalanladı. pyd bir kez daha rojava'nın kdp'lileştirilmesine engel oldu. zira abd'nin öncülük etmek istediği koalisyon, doğu ve batı kürdistan'ı işin sonunda barzani'ye bahşetme planıydı. bu sayede tüm kürdistan abd'nin tek kürt müttefiki kdp'nin eline geçecek ve rojava tükenecekti. hem böylelikle, rusya ve iran ile ittifak kurabilecek kürt grup kalmayacaktı. pyd'nin her defasında koasliyonu bir şekilde suya düşürmesinin sebebi buydu. pyd bir yandan türkiye tehdidine karşı abd desteğini kaybetmek istemiyor, öte yandan abd'nin yıkıcı planlarına da set çekiyordu. asıl gelişme, ekim ayı başında yaşandı.

    26* ruslar ani bir çıkışla kürtlere silah verdiklerini ve istihbarat paylaştıklarını ilan ettiler. üstelik rusya dış işleri bakanı sergey lavrov bu açıklamayı new york'ta yapıyordu. açıkça pyd'nin terör örgütü olmadığını beyan etti. bu açıklama hem abd hem de türkiye cephesinde şok etkisi yarattı. rusya, üçüncü abd girişiminin de olumsuz neticelenmesiyle rojava'da etkisini artırmış ve pyd'yi abd planlarından sıyırmıştı. bu esnada yaklaşık iki yıldır yakın ilişkiler kurduğu türkiye'nin de olumsuz tepkisini kazandı ruslar. pyd'nin cevabı gecikmedi. yardıma açık olduklarını ilan ettiler. rojava gittikçe abd tesirinden çıkıyordu.

    27* 5 ekim 2015'te kuzey ırak insan hakları komisyonu zergele'de pkk'nın insanları alıkoyduğunu açıkladı. sular yine ısınıyordu. büyük olaylar patlak verebilirdi.

    28* 7 ekim 2015'te financial times batı'nın rojava'dan uzaklaştığını yazdı. gazeteye göre bunun nedeni türkiye'nin pyd'ye olan tutumuydu ve bu tutum abd'nin rojava dengelerini bozuyordu. bu bağlamda pkk'nın türkiye'ye büyük bir koz verdiği de dile getiriliyordu. pkk'nın eylemleri yeniden başlatması tarihi bir hata olarak açıklandı. peki pkk'ya eylemleri başlattıran güç ne olabilirdi?

    29* 8 ekim'de süleymaniye'de kuzey ırak partileri başkanlık krizi çözümü için toplandı. toplantının yapılacağı otelin önünde protesto yapmak üzere geniş bir kalabalık toplandı. protesto eylemi büyüdü. eylemcilerin şiddeti artırmasıyla polis su ve biber gazıyla müdahalede bulundu. eylem sokaklara ve caddeler dağıldı. eylemler süleymaniye'de gece saatlerine kadar sürdü. ertesi gün kaladize ilçesi hareketlendi. olaylarda üç kişi öldü. göstericiler kdp binasını ateşe verdi. eylemler ranya'ya da bulaştı, ölü sayısı 5'e yaralı sayısı 500'e ulaştı. maaşlarını alamayan memurlar iş bıraktı.

    30* eylemlerin başında goran hareketinin temsilcileri olduğu iddia ediliyordu. eylemler iran ve rusya ile sıkı ilişkileri bulunan kyb'nin güçlü olduğu yerlerde kyb'den kopan goran hareketinin temsilcileri tarafından gerçekleştirilmişti. 12 ekim 2015'te olayların ardında pkk ve iran iş birliği olduğu iddia edildi. sonuçta iç karışıklıkla uğraşan kdp'nin kürt koalisyonunu kuramayacağı anlaşıldı. abd'nin teşebbüsü bir kez daha hüsranla sonuçlandı.

    31* kuzey ırak çalkalanırken rusya suriye'ye ağırlığını iyice koydu ve ışid mevzilerini sert biçimde bombaladı. rus uçakları türkiye sınırını ihlal etti. rusya "ben burdayım" diyordu. rojava'nın iyiden iyiya rusya'ya kayması abd'nin tepkisi çekmişti. uluslararası af örgütü 13 ekim'de pyd ve ypg'nin savaş suçu işlediğini açıkladı. aylardır kuzey suriye'nin arap ve türkmen nüfusunu tehcir eden pyd'ye gerekli tepki rus cenahına kayınca gelmişti. abd uyarıyordu. ama işe yarayacak mıydı?

    32* aynı günlerde barzani iç siyasetle ilgilenmek durumundaydı. hükümet üyesi 5 goran'lı azledildi. kdp adeta goran'a savaş ilan etmişti. erbil'de parlamentonun olduğu bölgeye kdp'liler sokulmuyordu. batı'nın sadık müttefiki kdp'nin iktidarı sallantıdaydı. abd'nin kürdistan koalisyonu tamamen hayal olmuştu. iran-rusya ilişkili goran eylemleri barzani'nin meşruiyetini sarsmış ve kürtlerin hamisi iddiasını süpürmüştü. rusya'nın suriye'ye girmesiyle de pyd artık abd'ye muhtaç olmaktan çıkmıştı. böylece kürdistan doğuda abd ile müttefik kdp ve batı'da rusya ile müttefik pyd olmak üzere ikiye ayrılmıştı. washinton post yaşanan olayları "ıraklı kürtler ne zaman güçlerini arttırmaya başlasa, birbirleriyle kavgaya tutuşuyor” şeklinde değerlendirdi.

    33* ekim 2015'in sonlarına doğru pyd lideri salih müslim röportaj verdi. ruslarla ilişkimiz üç yıldır sürüyor dedi ve ekledi, abd desteği olmadan ışid'e karşı direnebiliriz. pyd'nin rus saflarına iyice kayması abd'yi de harekete geçirdi. abd de pyd'ye askeri destek sağlayacağını açıkladı. böylelikle abd kürt koalisyonu kurma politikasını terk ediyor ve pyd'ye doğrudan yardım yoluna gidiyordu.

    34* hdp vekili selma ırmak 7 kasım'da "pyd rusya'yı abd'ye göre daha samimi buluyor" dedi. 12 kasım'da abd pyd'yi herhangi bir özerk yönetim çabasına girmeyi denememesi yönünde uyardı. kuzey ırak'ta ise kargaşa sürüyordu. geçen süre içinde türkiye kdp'ye olan desteğini açıkladı. şengal'in ışid'den kurtarılması esnasında yaşanan pkk-kdp gerilimi iki örgütü çatışma noktasına getirdi. kdp kurtarılan şengal'de pkk'yı istemiyor, pkk ise direniyordu. iki örgüt 17 kasım'da süleymaniye'de çatışma tehlikesi yaşadı. 19 kasım 2015't pkk'lı cemil bayık türkiye'nin kdp ile pkk'yı çatıştırmak istediğini açıkladı.

    35* 24 kasım 2015'te rusya türkmenlerin yaşadığı bölgeyi bombalamaya başladı. yaşanan sınır ihlali nedeniyle rus jeti türkiye tarafından düşürüldü. rusya rojava'da bulunan muhalifleri ağır şekilde bombaladı. rusya pyd'nin rakiplerini temizliyordu. 29 kasım 2015'te pyd yeniden sahaya indi ve rusların bombaladığı bölgeye yerleşmeye başladı. muhaliflere yardım götüren türk tırları rusya tarafından bombalandı.

    36* şengal'de ise çatışma devam etti. 24 kasım 2015'te şengal kaymakamı pkk'nın alanı boşaltmasını talep etti. buna rağmen pkk 28 kasım'da kuruluş yıl dönümü kutlamalarını şengal'de kutladı.

    37* abd, pyd konusunda yeni bir hamle başlattı. pyd üzerinde hem abd hem de rusya'nın girişimi hızlandı. bir yandan rusya, pyd'ye ait kantonların birleşmesi için harekete geçti. öte yandan abd, pyd ile birlikte fırat'ı geçmek için harekat başlattı. abd askerleri 28 kasım 2015'te pyd ile birlikte operasyon yapmak için rojavaya çıkarma yaptı.

    38* görünen o ki, abd kürt koalisyonu politikasını başaramadıktan sonra bir süre pyd'yi sıkıştırmayı düşünse de rusya'nın aktif şekilde pyd'yi tarafına çekmeyi denemesine kayıtsız kalamadı. mevcut durumda garip olarak hem rusya hem de abd pyd ile birlikte hareket etmeyi deniyor ve aktif destek veriyor. abd önceleri doğu ve batı kürdistan'da kdp'ye hakimiyet alanı açmayı denese de, barzani'nin tahtının sallanmasıyla fikir değiştirdi ve kuzey suriye'de -belki de şimdilik- pyd'yi destekleme kararı aldı. pyd ise, rojava'da hakimiyetini sağlamak adına hem rusya'nın hem de abd'nin desteklerini kabul ediyor. bu durum pyd'yi iki kat daha güçlü yapıyor fakat doğu-batı kürdistan ayrımını derinleştiriyor. bu noktadan sonra, pyd'nin kdp himayesine girmeyi kabul edeceği düşünülemez. gerek kültürel gerekse ideolojik açıdan büyük farklar barındıran iki örgütten hiç biri kuzey ırak ve kuzey suriye'ye aynı anda hakim olabileceği ihtimali kalmadı. bu bağlamda kürdistan için geriye tek bir çözüm kalıyor, ayrı iki bölge olarak bölünmek. zira, abd barzani ile resmi ittifakını sürdürdüğü sürece pyd rojava'da abd'ye etkin politik imkanlar vermez. bu konuda pyd'nin tercihi "gücünü sağlama aldıktan sonra" yalnızca rusya olacaktır.

    39 * şayet olur da, kyb-goran ittifakı kdp'yi hewler'den ederse, işte o zaman çarşı karışır. abd'nin hükmettiği ve son iki ay içerisinde yep yeni doğalgaz-petrol kaynakları keşfedilen hewler hattı, kyb-goran yani iran-rusya'nın kontrolüne girer bu abd'nin ortadoğu politikasının çökmesi demektir. bu demek oluyor ki, abd pyd için rojava'ya giderken hewler'de kdp'den olabilir. bu olumsuz tablonun yaşanması halinde kdp'ye bağlı peşmerge kuvvetleri yeniden silaha sarılabilir ve bir çok kürt kanı bu uğurda dökülebilir. sonuç olarak kürdistan için "birlik" uzunca bir süre için hayal gözüküyor. bölünme ise yakın planda. bekleyip göreceğiz.