john wick 3 parabellum

  • film gerek aksiyon sahneleri gerekse sinematografisiyle beni hayran bıraktı.şimdi çoğu kişi sinematografiyi güzel sahneler, manzara, iyi kurgu vs. olarak bilir ama esasında çok daha derin.spoiler'a başlamadan önce filme kesinlikle gitmenizi tavsiye ederim çünkü hem sanatsal bütünlük olan hem de aksiyon filmlerinin en iyisi olabilecek bir film.

    --- spoiler ---

    bundan sonrası spoiler;
    --- spoiler ---
    sanat ve sinema tarihi ya da sinema alfabesine yabancı olanlar için çok sevgili hocam cem başeskioğlu'nun film okumalarından öğrendiğim kadarıyla filmi kendimce, sinematografik olarak aklımda kaldığınca, inceleyeceğim.siz de bundan sonra bir çok filmde aynı kurgu, yapısal bütünlük ve sahneleri göreceksiniz.şimdi bahsettiğim isa tabloları, kurban vs tamamen sanat tarihinin gelişiminden kaynaklanan şablon ve semboller.vakti zamanında sanatçılara kilise parayı bastığı için o zamanki ressam ve sanatçılar bu şablonları oturtmuşlar ister istemez.sinema 7. sanat olduğundan beri bu şablonları yönetmenlerin tarz ve görüşüne göre yapısal bir bütünlük içinde kurguluyor.(yani dinlerle alakası yok sadece şablon veya alfabe gibi düşünün.)

    arkadaşlar filmde dikkat edersek stanley kubrick üstadın bütün filmlerinde kullandığı 'one man perspective' dediğimiz planlar kullanılıyor.bu planda ana karakter yani filmin kurbanı(acı çekecek kişi, devamlı problem yaşayacak ya zihnen ya bedenen ölecek, ya da hayatı tamamen değişecek kişi) resim sanatında çağ açan ve 7. sanatın sinema alfabesini sembolizması için rehber alabileceğimiz ( (giottothe crucifixion - la crucifixion 1330) tablosundaki gibi tablonun yani planın tam ortasında yer alıyor.sinemada filmin kurbanı, isa tablolarındaki isa gibi hep ortada yer alır.tabloya göre sağda bize göre solda, yukarıdaki tabloyu incelerseniz isanın sevdikleri ailesi ve tepelerinde de melek, yani iyilik tarafı bulunur.sol tarafında yani bize göre sağ tarafında da isayı öldürme emri veren, hatta bunca olay olurken oyun oynayan ve tepede şeytanın durduğu kötülük tarafını görürüz.
    film daha başlar başlamaz, john neredeyse her sahnede, sol tarafa doğru hareket etmekte.sol tarafa her gittiğinde ya çatışma ya da zor anlar geçiriyor.filmde özellikle merdiven çıkma sahnelerinde merdivenin seviye yükselmek olduğunu düşünürsek direkt john'un seviyesine çıkma, koridorlar da sinema sanatında değişme başkalaşma, bilinçsel değişimleri simgelemekte.bütün film boyunca her koridor ve dar alan geçişinden sonra john'un başkalaşmasını da izledik.özellikle dikkat edersek ruslara geri döndüğünde, balerinin dans etmesi resim sanatından sinema alfabesine geçmiş 'dansa macabre' yani ölüm dansı.burada ölüm olacağının ilk habercisi, akabinde zaten toplu danslar ise toplu ölüm ve sonu ifade etmekte.yönetmen bu sahneleri bize özellikle gösteriyor.yine dikkat edersek jonh ile rus patroniçe konuşurken kendisine iyilik yapacağını anlamamız için, sinematografik olarak planın-ekranın sol tarafına konumlandırmış şekilde tutarak dialogları izletti bize.akabinde zaten devreye ayaklardan çekilerek sahneye giren hakem continantel'e çöktükten sonra gidip ninjalara teklif götürüp ruslara salıyor..(sinemada kötü karakterler sahneye ayaklardan çekilerek girerler, özellikle siyah giyim siyah ayakkabı da bunu perçinler.)burada ninjaların kötü tarafta olacağını daha yemek söylemeden kedi simgelemesiyle anlayabiliyoruz.kedi heretik dediğimiz bir semboldür.yönetmen sahnenin başından itibaren kediye dikkatimizi çekiyor akabinde de zaten kediyi yine sahneye dahil ediyor.john yardım alıp casablanca'ya gittikten sonra da rusların başlarına gelenleri hatırlıyoruz.
    casablanca'da acı ölüm yürüyüşüne çıkmadan önce bütün sahnelerde jw hep sol yani kötülüğün cehennemin, kargaşanın tarafına doğru hareket ederken, elderi bulmaya giderken sağa doğru bütün planların çekildiğini görebiliyoruz.bunun da elder'den kendisine zarar gelmeyeceğini görüyoruz(zaten elder de onu buluyor ve yaşamını bağışlıyor.) filmde bir çok sahne de yine özellikle diyalogların arasına konulmuş saatler karakterlerin ilişkilerinin sınırlı ve sonu olacağının bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. şimdi baştan sona bu aksiyonu ayarlayıp bu kargaşa da sinematografik olarak bu yapısal bütünlüğü sanki yıllardır film sektörüne hakimmiş gibi çekmesi acayip bir iş.yönetmen tamamen stunt direktörlüğünden gelen bir insan:=)
    belki biraz kafanız karışmış olabilir ama şu entry'de olboi incelemesinde sahne sahne bir okuma var , orada yine sinemanın 7. sanat olmasını sağlayan alfabesine sizi biraz daha yakınlaştıracaktır.(bkz: #77350256)

    işin özü sinematografi sadece güzel ve iyi çekilmiş kurgulanmış planlar değil.sinemanın 7. sanat olmasını sağlayan kendinden önce gelen 6 sanattan aldığı şablon ve alfabeyi her sahnede planda kendine göre yorumlayarak bir bütünlük oluşturması.bunca aksiyon sahnesinde bunu yapan chad stahelski'yi tebrik etmek gerek.şimdilik aklımda kalanlar bunlar bir kere izleyince sahneler kaçıyor malum yerlere düştüğünde ayrıntılı sahne sahne incelemek daha kolay olabilir.

  • keanu reeves gidip jet sosyete isimli vasat dizide oynasın yine izlerim, adam evrenin behzat ç.'si.

    merakla bekliyoruz efendim.