halk ağır vergiler altında eziliyordu

  • halk yarrami yesin hepsi mustahak

  • ama halk yine de memnundu çünkü kendini ezene hala delice oy veriyordu. toplumun ciddi bir kısmı ise bunu anlamıyordu.

  • küçükken tarih kitaplarında okuduğumda klişe gelen ama artık maaşımdan kesilen miktarı, mtv sini bilmemnesini gördükçe çok iyi anladığım durum. olm bildiğin eziliyormuşsun lan, doğruymuş o cümle.

  • eğer bir köşeye oturup gelirinizi, harcamalarınızı, doğrudan, dolaylı , kdv, ötv, konut, trafik sigorta, kasko, benzin , elektrik, su, telefon vb. cebinizden çıkan vergilerinizi hesaplarsanız kazancınızın yaklaşık yüzde 62’nin devlete vergi olarak geri verdiğinizi görürsünüz.
    vergi nedir ? niçin alınır ? vergiyi kısaca devletin gerçek ve tüzel kişilere yüklediği ekonomik yükümlülük olarak açıklanabilir. devletin bizlere yani vatandaşlara yüklediği bu ekonomik yükümlülüğün asıl işlevi, devlet harcamalarını karşılayarak yol, su, elektrik, sağlık gibi altyapı hizmetlerini sağlayabilmektir. vergi ödemenin en temel ilkelerinden biri, toplumsal sınıf farkı tanımadan tüm vatandaşların bu görevi yerine getirmeleridir.

    ortalama maaş kesintisi :
    2000 tl maaş ile çalışan bir işçinin yıllık ortalama kesintisi % 27, ele geçen maaş 1460 tl.
    2013 brüt asgari ücret: 2000 tl
    sgp : 280
    işsizlik sigortası : 20
    damga vergisi : 15
    agi :73
    vergi : 300 (yıllık ortalama)
    toplam ele geçen : 1460 (yıllık ortalama)
    kesinti : 540 tl. % 27

    türkiye’deki diğer vergi kalemleri :
    - yüzde 25 özel iletişim vergisi (öiv)
    - yüzde 18 kdv
    - yüzde 5 öiv (mobil internet erişim hizmeti için alınıyor)
    - yüzde 20 ötv (cep telefonu cihaz alımlarında)
    - telekomünikasyon kurumu ruhsat ücreti : 13.2 tl
    - ilk aboneliklerde : 34 tl’lik öiv
    - ımeı kayıt ücreti : 0.37 tl.

    cep telefonlarında ötv yüzde 20’den yüzde 25’e, maktu vergi 40 liradan 100 liraya çıkarıldı. 1000 tl’lik telefonun içinde daha önce 142 tl olan ötv, yeni dönemle birlikte 180 tl oldu.
    istatistiklere göre telefonda, elektrikte, suda, akaryakıtta, lpg’de, doğal gazda, ekmekte, ulaşımda, konutta kısacası mal ve hizmet alımında en yüksek vergiler bizde…
    örneğin, minik ülke kktc’de 10 kg’lık mutfak tüpü 35 tl, bizde 12 kg’lık tüp 60-70 tl. kktc’de 1 litre benzin 3 tl, bizde 5 tl. taşıt alım vergilerinde dünya rekoru bizde. cep telefonu vergileri derseniz rakibimiz yok. benzinde yine dünya rekoru bizde. 100 liralık benzinin 65 lirası vergi olarak alınıyor.
    araç alıyorsunuz. değeri 15 bin tl. buna özel tüketim vergisi (ötv) ekleniyor. ötv bir vergi. sonra aracın değeri ve ötv’nin bir de kdv’si alınıyor. kdv otomobilin fabrika çıkış fiyatı üzerinden değil ötv’li fiyatı üzerinden ekleniyor. yani verginin vergisi ödeniyor. ayrıca son olarakta sigorta ve plaka masrafları eklenince araç 45.000-50.000 tl. ye yükseliyor. çıplak fiyatın üzerinden alınan yüzde 64’lük vergi türkiye’de otomobilin neden pahalı olduğunu açıklamaktadır.
    silindir hacmi 1600 cm³ altı araç için % 62, silindir hacmi 1601-2000 cm³ arası araçlar için % 112, silindir hacmi 2000 cm³ üzerinde araçlar için alınan vergi % 171 ayrıca vergi üzerine sigorta ve plaka da eklenince otomobil fiyatı aşırı artıyor. yabancı ülkelerde ötv vergisi bulunmuyor, sadece kdv alınıyor.

    türkiyede otomobil ötv uygulamaları :
    • silindir hacmi 1600 cm³ altı : %37
    • silindir hacmi 1601 – 2000 cm³ arası : %80
    • silindir hacmi 2001 cm³ üstü : %130
    otomobil alınırken ötv, kdv ve mtv ödeniyor. 49 bin liraya alınan ve motor hacmi 1.6 olan bir araba için 11 bin 127 lira ötv, 7 bin 416 lira kdv, 384 lira da mtv ödeniyor. vergisiz olarak bu arabanın fiyatı 30 bin liraya denk geliyor. bir aracın ortalama 5 yılda el değiştirildiği, yılda ortalama 20 bin kilometre yol katettiği, kasko ve trafik sigorta bedelinin yılda ortalama 1.100 lira, bakım ve diğer masraflar için de yıllık 750 lira masraf yapıldığı varsayımından yola çıkılarak yapılan hesaplamaya göre ödenen vergiler neredeyse arabanın fiyatına yaklaşıyor.

    burda bi edit yapacağım: yazar kardeşimiz "cok bilmis olmayan avukat" güncel bir bilgilendirme verdi otomobil ötv uygulamalarıyla ilgi. sağolsun.

    • silindir hacmi 1600 cm³ altı : %60
    • silindir hacmi 1601 – 2000 cm³ arası : %110
    • silindir hacmi 2001 cm³ üstü : %160

    reel ötv oranları şöyledir:
    • silindir hacmi 1600 cm³ altı : %70,8
    • silindir hacmi 1601 – 2000 cm³ arası : %129,8
    • silindir hacmi 2001 cm³ üstü : %188,8

    bu vergiye ek olarak aracın fiyatına da ayrıca %18 kdv ekleniyor.
    toplam vergi oranları (kdv+ötv):
    • silindir hacmi 1600 cm³ altı : %88,8
    • silindir hacmi 1601 – 2000 cm³ arası : %147,8
    • silindir hacmi 2001 cm³ üstü : %206,8

    benzin fiyatında dünyada ilk sıradayız :
    1 litre benzinin ortalama fiyatı 2.64 dolar (5.05 tl) ve
    1 litre benzin için günlük ücretten ayrılan pay % 8.56.
    rafine çıkışı akaryakıt fiyatının yüzde 65'ini vergi, yüzde 2'ye yakınını rafineri işleme karı ve yüzde 7'sini bayi dağıtıcı karı oluşturuyor.
    türkiye'de dolaylı vergilerin en büyük düzenleme alanlarından birisinin benzin ve mazottaki uygulamalar olduğunu belirtilirken, geçen yıl içinde sadece benzin ve mazot sektöründen 46 milyar tl civarında vergi toplandı.

    dünya gsm birliği’nin raporuna göre türkiye’de cep telefonu abonelerinin harcadığı 100 liranın 48 lirası vergiye gidiyor.

    konuşma ücreti : 60 tl ise,
    kdv (%18) : 11.3 tl
    öiv (%15) : 13.2 tl
    öiv (%5) : 0.5 tl
    harçlar, fonlar : 2.5 tl
    diğer ücretler : 2.5 tl
    toplam fatura : 90 tl
    iletişim sektöründe dünyada bazı örneklere bakarsak;

    ülke vergi yükü (yüzde) :
    çin : 3.3
    nijerya : 5.4
    yemen 6.0
    iran : 6.2
    norveç : 25.0
    isveç : 25.0
    danimarka : 25.0
    macaristan : 25.0
    türkiye : 48

    elektrik faturası :
    bir elektrik faturasından 9 kalem vergi alınmaktadır.
    bunlar; kayıp kaçak bedeli, dağıtım bedeli, sayaç okuma bedeli, perakende satış hizmet bedeli, iletim sistemi kullanım bedeli, enerji fonu, trt payı, elektrik tüketim vergisi ve kdv’dir.
    ayrıca, elektrik bedeli üzerinden hesaplanan tüm vergiler toplanıp, bu matrah üzerinden kdv alınmaktadır. bu durumda verginin vergisi alınarak çifte vergilendirme yapılmaktadır.
    örneğin; 104,80 tl toplamındaki bir elektrik faturasında elektrik tüketim tutarı sadece 57,68 tl’dir.
    yukarıda sayılan adlar altında 47,12 tl toplam (% 45 ) vergi alınmaktadır.

    su faturası :
    sudan alınan atık su ve çevre temizlik bedeli” ile su faturaları git gide kabarıyor. vatandaşlardan
    “evsel katı atık bedeli de nedir? belediyeler çöplerin geri dönüşümü için evlerden aylık, işyerlerinden yıllık çevre temizlik vergisi zaten alıyor. meskenler bunu da kullandığı su faturalarında ödüyor. ayrıca şube yolu ve kdv eklenince toplam % 46 vergi alınıyor. kullanılan su miktarı 20 m³ ü geçince bu oran katlanarak artıyor.
    bunların da haricinde evinize gelen atık su bedeli, çevre ve temizlik , asfalt ,özel iletişim (öiv), özel tüketim vergileri (ötv), trt, enerji kaçağı, tekel, damga vb. gibi yapılan farklı hizmet ve kaçak bedelleri de faturalara eklenince faturalar haksız bir şekilde aşırı yükseliyor.
    türkiye'de dolaylı vergi dediğimiz akaryakıtından, telefondan, enerjiden ve sudan alınan vergi oranı yüzde 65 civarındadır. yani devlet her yüz liralık vergi gelirinin 65 lirasını bu benzin pompalarından gsm şirketlerinden tahsis etmektedir. oysaki avrupa birliği'nde bu oran yüzde 30 ile 35 seviyesindedir. dolaylı vergi vermenin en klasik sonucu toplumdaki gelir dağılım adaletinin bozulmasıdır.
    gelir vergisi oranlarında da % 48 iletürkiye başı çekiyor. türkiye'de en fazla vergi mal ve hizmet için ödeniyor. mal ve hizmet üzerinden alınan vergilerin payı yüzde 47.7 düzeyinde iken abd'deki oran sadece yüzde 4.7.
    kdv: %18 (katma deger vergisi – deger üzerinden alınıyor)
    otv: %25 (ozel tuketim vergisi – ızmit depreminde eklendi ve kaldırılmadı)
    otv’nin kdv’si: %25'in %18'i: yaklasik %5.
    toplam: % 48.
    ülkemizde son 15 yılda vergi yükü iki kattan fazla artmıştır. türkiye, oecd'nin en yoksul ülkesidir. buna karşılık, vergi yükü abd ve japonya gibi en zengin ülkelerin çok üzerindedir.
    diğer bir örnek emlak alım satım vergisi: abd’de %2; türkiye’de %4.
    şimdi basit bir hesap yapalım : 2000 tl. maaşın % 27 kesintisi : 540 tl. geriye 1460 tl kaldı. bunu da mutfak harcamaları, alış-veriş ile % 48 i olan 700 tl vergiye gidince geriye 760 tl ana paranız kalıyor. böylece kazandığınız maaşınızın % 62 ‘ si vergilere gitmiş oluyor. bir de kira ödüyorsanız durum oldukça vahim.
    işte türkiye bu nedenle çok pahalı bir ülke. çünkü yaptıgınız her alış verişte devletin eli cebinizde. türkiye’de uzun yıllardır “dolaylı vergi” sorunu yaşanıyor. vergi gelirlerinin yaklaşık % 70 dolaylı vergilerden elde ediliyor. ancak, bu dolaylı verginin gücünün nereden geldiğiyle ilgili tüm kamuoyuna sunulan bir açıklama yapılmıyor. genel bir yakınma konusu olan dolaylı verginin toplam vergi gelirlerine oranının neden bu kadar yüksek olduğuyla ilgili tatminkar bir değerlendirme yapılmadı. bu da toplumda vergi adaletsizliği sorunu yaratıyor.
    sonuç : her 4 vatandaştan 3’ü vergilerin ağır olduğunu savunuyor ve türkiye’de vergi adaleti olmadığına inanıyor