biliyorum bu arkadas troll ama
vegan dietin problemi protein degil. protein her yerden alirsiniz sikinti yok orada.
problem essential nutrients denilen zimbirtilar. mesela b12 vitamini. mesela vitamin d3. mesela omega 3. mesela vitamin a.
bu yukari saydiklarimin ilk ikisi sadece hayvanlardan alabileceginiz besin maddeleri. diger ikisi de bitkisel kaynaklardan almaniz icin, her gun kilolarca yemeniz gereken maddeler.
misal; omega 3. gunluk onerilen minimum miktar 250-500 mg arasi. 1000 mg tavsiye edilen doz. haftada 1 kez ciger ya da kendinden yagli balik yiyen birinin bu konuda cok buyuk bir sikintisi olmaz. cunku yediginiz omega 3 tipi epa ve dha yani insan vucudunun direkt metabolize edebilecegi omega 3 tipleridir. vegansaniz mecburen keten tohumu denilen seyi yemek zorundasiniz. bunun icerigindeki omega 3 tipi ise ala (alpha linolenic acid) denilen omega 3 tipidir. insan vucudu ala metabolize edemez ama bunu epa ve dha'e cevirebilir. ancak ne yazik ki bu cevrim en iyi sartlarda %4'u, cogu zaman %2'yi gecmemektedir. yani ana omega 3 kaynaginiz keten tohumu ise, her gun 1 kiloya yakin keten tohumu yemeniz gerekir. bunun vucudunuza getirecegi yuk, omega 3 ile sagladigi faydadan cok daha agirdir.
misal b12. veganlardan surekli duyarsiniz, b12 hapi aliyorum diye. cok bir sey degismez. zira piyasada b12 olarak satilan haplarin %99'unun icerigi cyanocobalamine denilen molekuldur. dogal methylcobalamine'e gore metabolize edilme katsayisi cok daha dusuktur. ustune ustluk basindaki cyano sozcugu size siyanur'u hatirlattiysa yanilmiyorsunuz. cyanocobalamine, vucutta parcalandigi zaman sinayur ortaya cikarmaktadir. ben onun yerine haftada bir ciger yemeyi ve b12'mi dogal methylcobalamine olarak almayi yegliyorum. kokorec de yiyebilirsiniz mesela. kuzu bagirsagi b12 acisindan bomba niyetine yenilebilir bir besindir.
buna benzer yaklasik 15 vitamin ve essential nutrient sayilabilir veganlarin ya hic alamadigi ya da eser miktarlarda aldigi. o sebepledir ki biri size 10 yildir vegan oldugunu ve saglik problemi yasamadigini soyluyorsa;
1- her uc vegandan biri sarhos oldugu zaman et urunu tuketiyor. bu arkadas da sadece ayik oldugu zamanlar vegan olan, sarhos olunca iskembeleri, kokorecleri gomen biri olabilir.
2- 10 yildir vegan degildir
zira veganve vejetaryenlerin %84'u 1 yil dolmadan et yemeye geri donuyorlar.
yani muhtemelen size virtue signaling (deger gostergesi, deger sinyalizasyonu) yapan kisi ya gizli gizli et yiyor ya da soyledigi kadar uzun suredir vegan degil.
belirtmek gerekir ki bu yukarida anlattigim pek cok sey vejetaryenler icin gecerli degil. sut, yumurta, peynir gibi vegan olmayan ama vejetaryen olan hayvansal besinlerden ette bulunan pek cok besin maddesi alinabiliyor. pek cok vejetaryenin balik yedigini de goz onunde bulundurursak vejetaryenlik veganlik kadar tehlikeli bir diyet degil.
vegan diet saglikli olarak sunulmasina ragmen cikis noktasi saglik otoriteleri yerine seventh day adventist kilisesi olan, inanc bazli bir diettir. ozunde buyuk ilac firmalarinin urettigi sentetik vitaminlere muhtac olan hicbir beslenme bicimi saglikli olarak pazarlanamaz. bilhassa hamilelikte, emzirme doneminde ve cocuk buyuturken cocuklari vegan diyete zorlamak belcika gibi ulkelerde cocugunuzun elinizden alinmasina ve olume kastetmekten hapis cezasi almaniza yol acar.
turkcede vegan dietle ilgili bilgi cok sinirli ve tamami hali hazirda veganizmle beyni yikanmis insanlar tarafindan cevrilmis bilgiler. karsit goruse dair hicbir sey yok. iki blog gonderisi, uc appeal to pity instagram resmine bakip sagliginizla oynamayin. bugun yeryuzunde inek denilen canli var ise bunun nedeni insan ile kurdugu simbiotik iliskidir. dogada neden vahsi inek kalmadigini dusunurseniz, insanlar ile besi hayvanlarinin yaptigi anlasmanin, simbiotik iliskinin insanin evrimsel surecte hayatta kalmasina yardim ettigi kadar besi hayvanlarinin da evrimsel surecte var olmasina, yok olup gitmemesine yaptigi katki gorulebilir.
insan dunya uzerinde et yiyen en insafli canlidir. bir inegi elektrosok ile saniye surmeden bayiltip kesmek ile ayni inegin bir aslanin agzinda saatlerce can cekiserek olmesi arasinda buyuk fark vardir.